En dus heeft Nederland er weer een nieuw oorlogstrauma bij. Een waarschijnlijk verwarde gek wist voor flinke paniek en 63 gewonden te zorgen door tijdens de twee minuten stilte van de dodenherdenking zijn longen uit zijn lijf te schreeuwen. Liefst vier miljoen toeschouwers hield hij aan de buis gekluisterd, waaronder ik. Natuurlijk, dáárvoor stond de tv niet aan; de dodenherdenking is een vaste waarde in onze familie. Maar je wipt toch even naar het puntje van je stoel, terwijl je met lichte paniek in je stem het stilzwijgen doorbreekt: “Bom! Bom? Aanslag?” Nee dus. Wat dan wel de bedoeling was, zal de komende dagen misschien duidelijker worden. Maar intussen zit de schrik er weer goed in. Sterk optreden van Trix trouwens, mooi sprintje, stoere rentree. En dan vanavond gewoon naar het Bevrijdingsconcert; tamelijk onverschrokken voor een 72-jarige die vorig jaar op Koninginnedag ook al met een gestoorde amokmaker van doen had.
En toch, wordt het niet eens tijd ermee op te houden? Met die monarchie, bedoel ik. De majesteit zal toch ook wel eens denken: mooi geweest, haar schoenen uitschoppen in de koninklijke bus, en aan de eerste de beste langsdravende lakei vragen “waar is de witte wijn?” Maar ja, de opvolging….
Heb je allemaal geen zorg over als je de monarchie afschaft en van Nederland weer een republiek maakt. En dat hoeft heus niet door het moede hoofd op het hakblok van de guillotine te leggen, je kunt er gewoon voor kiezen. Hier in Frankrijk kunnen we al een paar eeuwen de president naar huis sturen als zijn termijn erop zit, of als het niet zo’n succes was. Geldt ook voor lokale bestuurders, zoals prefecten en burgemeesters. Een gevalletje smeergeldgedogen hier en daar, nagelaten. Zo wist de burgemeester van ons buurdorpje op de valreep van zijn wegens hoge ouderdom onvermijdelijk aftreden nog wat (ver)gunninkjes rond te strooien, waarmee hij de verkiezing van zijn zoon veilig stelde. En vanzelfsprekend zijn neven/dubbelfuncties geen probleem. Zo is de burgemeester van Nice -Christian Estrosi- tevens minister van industrie te Parijs; de man wóónt zowat in het vliegtuig. Maar goed, als we die lui écht zat zijn, kunnen we ze gewoon de straat op schoppen. Dat dat niet altijd even adequaat gebeurt is een typisch latineuze mentaliteitskwestie; geen door een grondwet opgelegd dogma.
Intussen maken we ons op voor de dodenherdenking en vrijheidsviering (op 8 mei, wanneer WO 2 wordt herdacht) ofschoon we dat pas echt op 11 november doen als we terugdenken aan WO 1: la grande guerre. Ook dan staan ze er allemaal weer, bij het nationale monument, in elk dorp en elke stad, de hoogwaardigheidsbekleders. Met sjerp en vlagvertoon en de lokale blaaskapel voor het volkslied. Een krans, een toespraakje, even het hoofd gebogen voor de gevallenen. En dan hup, naar de kroeg. Want al hebben we dan geen nationaal Bevrijdingsconcert, de vrijheid moet wel gevierd worden. Elke dag eigenlijk wel. Ook daarom woon ik in Zuid-Frankrijk.