Algerije is nog altijd een open wond in Frankrijk. Het einde van de kolonisatie ging gepaard met veel geweld (van twee kanten overigens), waaronder een bloedbad in 1945 in het plaatsje Sétif (klik hier voor meer details). De schattingen over het aantal slachtoffers lopen uiteen, maar dat het om enkele tienduizenden gaat staat wel vast. En dat Frankrijk en Algerije het nog steeds niet eens zijn over de schuldvraag, eveneens. Het liefst doet iedereen er inmiddels het zwijgen toe, maar dat gaat zomaar niet. Frankrijk kent zijn oud-strijders, die nog elk jaar hun wapenfeiten herdenken. Er zijn de ‘pieds noirs’ de kolonisten van destijds, die zich niet zomaar in de hoek laten zetten als moordenaars en landjepikkers. En er zijn de Algerijnen, waarvan er velen al jaren in Frankrijk wonen, maar die onderling nog steeds diep verdeeld zijn, en niet alleen over de geschiedenis en de daarbij behorende solidariteit (met of tegen de Fransen), maar ook vanwege geloofstegenstellingen; islam versus christendom.
Kortom, als je op het Filmfestival van Cannes de aandacht wilt trekken, kom je met een film over de Algerijnse kwestie.
Dat deed de Algerijnse regisseur Rachid Bouchareb, met zijn indringende film ‘Hors-la-loi’ (buiten de wet), waarin de levensloop wordt gevolgd van drie Algerijnse broers. En hoewel de film begint in 1925, dus ver voor de Algerijnse onafhankelijkheid, en eindigt in het Frankrijk van nu, terwijl Bouchareb een uiterst objectief en integer beeld schetst van ‘de Algerijnse kwestie’ die als achtergrond voor het levensverhaal van de drie broers fungeert, waren de poppen meteen aan het dansen. Zeer tegen zijn gewoonte in stond de loco-burgemeester van Cannes Bernard Brochand niet bovenaan de trappen van het Palais des Festivals om regisseur en acteurs te verwelkomen. Wél werd er een tegendemonstratie gehouden in de vorm van een kranslegging bij het monument voor de gevallenen, op een steenworp afstand van het filmpaleis. Onder de ruim 1300 man die de plechtigheid bijwoonden, veel UMP-politici en de ex-burgemeester van Nice, Jacques Peyrat, getooid met oud-strijdersbaret. De Marseillaise klonk uit volle borst. Maar niet alleen daar. Bovenaan de trappen van het festivalpaleis declameerde de populaire Franse hoofdrolspeler (van Marokkaanse origine) uit ‘Hors-la-loi’, Jamel Debbouze tegelijkertijd hetzelfde lied tijdens een ‘photo call’ voor zo’n 500 fotografen. Een statement dat er niet om loog en dat in elk geval één ding duidelijk maakte: hoe diep de verdeeldheid ook is, de Marseillaise zal gedeeld moeten worden.
Maar een Palme d’Or win je er niet mee.