In 1995 trouwde mijn vriend Jean. De verbijstering in het dorp was enorm. Jean? Trouwen? Onbestaanbaar! De eeuwige vrijgezel stond nou niet bepaald bekend als Casanova, en genoot de reputatie van gezapige zonderling die bijzonder op zijn rust en zelfverkozen eenzaamheid gesteld was. Maar op zekere dag was hij als een blok gevallen voor een Deense toeriste, die hier het dorp onveilig kwam maken. Nadat het gemonkel van buitenspel gezette mannen in de kroeg wat was verstomd, drong het collectieve besef door dat het menens was, met Jean en zijn Deense. De bruiloft zou in Denemarken plaats vinden en we vonden dat we er in elk geval een beetje bij moesten zijn, als dorpelingen. Geen afvaardiging; niemand had er het geld voor en Denemarken trok ook niet ècht. Dus we besloten tot een fotoboek van het dorp, te overhandigen als het gelukkige paar zich hier voor de wittebroodsweken zou vervoegen. Geen boek met historische monumenten (we zijn officieel geklasseerd als ‘un des plus beaux villages de France’) of ‘celebs’ (de kunstenaar Max Ernst woonde hier ooit, de acteur Max von Sydow, Virgin-baas Richard Branson en -oké, een dorpje verderop- de Beckhampjes nog steeds), maar een smoelenboek van alle mensen die er voor Jean toe deden en die het dorp maakten tot ‘ons’ dorp. Jean scheidde nog geen half jaar later en kwam terug. Maar dat boek heb ik onlangs weer eens mogen doorbladeren. Dat was schrikken. Zeker twaalf van de toen geportretteerde dorpsgenoten zijn er inmiddels niet meer. En allemaal zijn ze overleden aan kanker. Schildklierkanker in de meeste gevallen. Ik mag geen conclusies trekken zonder wetenschappelijk bewijs, maar het aantal jonge mensen dat in ons dorp en in de omgelegen dorpen aan kanker is overleden overtreft verre het landelijk gemiddelde. De reden is niet ver te zoeken, vermoeden we: Tjernobyl. De Franse overheid heeft het vele jaren hardnekkig ontkend, maar recente metingen wijzen uit dat de radio-activiteit in ons subtropische paradijsje nog steeds -24 jaar na dato- onaanvaardbaar hoog is. Zou dat de reden zijn dat mijn vriend Henri Labrandade, een boom van een natuurmens, dol op zelfgeplukte paddenstoelen (de sponzen van het milieu), als een gedegenereerd kasplantje wegteerde in l’Hôpital Pasteur in Nice? Dat we mijn beste vriendin Mariette moesten wegdragen na een onmenselijke lijdensweg? Dat, kortom, veel te veel van mijn dorpsgenoten vroegtijdig het loodje legden, en leggen? Bewijzen kan ik niks, maar feit is dat de echte impact van de radioactieve ‘fall out’ al sinds de ramp zelf onder het tapijt is geveegd. De toen verantwoordelijke Pierre Pellerin, baas van de SCPRI (Service Central de protection contre les rayons ionisants) blijft er tot op de dag van vandaag bij dat “er geen enkel verontrustend stralingsniveau is gemeten”, terwijl in Italië (om de hoek) allerhande maatregelen werden genomen om het consumeren van mogelijk besmette (zuivel)producten te voorkomen. Blijkbaar stopte volgens de Franse overheid de nucleaire wolk bij de grens. In 1987 verscheen er zelfs een overheidsrapport dat dat moest aantonen: we waren officieel ‘totalement épargné’ oftewel geheel gespaard gebleven. We weten beter: het regende hier, een paar dagen na Tjernobyl. Precies toen die radioactieve ellende boven ons hoofd hing. Die hele nucleaire wolk is hier gewoon neergeslagen. Met alle gevolgen van dien. Volgens Philippe Renaud, onderzoeker bij CRIIRAD, de organisatie die de nucleaire impact in kaart brengt, is het “een schandaal dat de overheid evident bewijs van nucleaire vervuiling zomaar terzijde schuift”. Erger: sinds april dit jaar zijn zelfs de metingen gestopt. Wat niet weet…. Volgens de Nice Matin gaat het intussen om de grootste leugen uit de Franse geschiedenis: “la mensogne de l’État, quand le nuage s’arrêtait à nos frontiéres” (de leugen van de overheid, hoe de radioactieve wolk stopte bij de grens: NM 12/04/2010). Met name in de Mercantour, één van de fraaiste natuurreservaten van onze streek zou nog steeds een onacceptabele hoeveelheid cesium in de melk van het melk/kaasvee voorkomen. En wij? We wonen hier, we willen hier graag blijven wonen. Maar bij elke dorpsgenoot die wegvalt, vraag je je af: hoe lang nog, en tegen welke prijs. Overigens is de impact op een korte vakantie nog niet aangetoond. U bent dus van harte welkom.