“J’ai une petite idée comme ça”

wo 6 september 2023

Categorieën: , ,

Door Raoul Douchemin

Binnenkort gaan Les Restaurants du Coeur weer open. Voor het 37e jaar achtereen. Dit jaar zitten de restos in grote financiële moeilijkheden. Minder donaties, meer hulpverzoeken. Vorig jaar werden er 170 miljoen maaltijden versterkt dankzij de inzet van 70.000 vrijwilligers, in 2023-2024 zou het weleens om 200 miljoen porties eten kunnen gaan en dat kan de organisatie onmogelijk behappen en bekostigen.

Gelukkig zijn de Restaurants du Coeur zo’n alom gewaardeerd en geliefd fenomeen dat er inmiddels van alle kanten geld is toegezegd. De regering haastte zich haar knip te trekken: € 15 miljoen, Bernard Arnault van LVMH (Louis Vuitton Moët Hennessy), de rijkste man van Frankrijk, schonk € 10 miljoen (0,004% van zijn vermogen) en de spelers van het Franse nationale voetbalelftal € 500.000. En dat allemaal dankzij Frankrijks meest geliefde komiek ooit: Coluche.

Verongelukt op de motor

Alweer 28 jaar dood. Een motorongeluk. Hij had met twee vrienden geluncht aan het strand van Cannes. Ze tuften op de motor richting Châteauneuf-de-Grasse, nog geen 20 km verderop, waar Coluche logeerde om zich op een nieuwe show in het najaar voor te bereiden. Ter hoogte van Opio ging het mis; Coluche haalde een van z’n vrienden in en keek even om, zei iets in het voorbijgaan. Toen hij weer vooruit keek was daar die truck van 38 ton. Hij kon hem niet meer ontwijken, probeerde het niet eens. Hij legde zijn Honda 1100 cc plat in een poging om dan maar onder die vrachtwagen door te schuiven. Dat was hem bijna gelukt; zijn motor kwam onbeschadigd in de berm tot stilstand, Coluche klapte met z’n kop tegen de rechterkoplamp. Hij stierf ter plaatse aan hersenletsel. Hij droeg geen helm. Heel Frankrijk rouwde.

Een speech op de radio

Dat was in 1986. Net een jaar eerder had Coluche (eigenlijk Michel Gérard Joseph Colluci,1944 Parijs) ‘Les Restaurants du Coeur’ opgericht. Een liefdadigheidorganisatie die voedsel, geld en kleding inzamelt voor de armsten in de maatschappij. Hij gaf de aftrap voor die organisatie met een voor zijn doen ingetogen speech op de radiozender Europe 1, beginnend met de inmiddels beroemde woorden (analoog aan Martin Luther Kings’ ‘I had a dream’) “J’ai une petite idée comme ça”. Dat kleine ideetje groeide uit tot het nationale netwerk van vandaag de dag. En inmiddels zijn er ook Restaurants du Coeur in Duitsland en België.

‘Als ze willen lachen, zullen ze lachen’

Waarom Coluche zo’n hulporganisatie op poten wilde zetten laat zich makkelijk raden. Hij werd kort na de bevrijding van Parijs in 1944 geboren, armoe troef. Zijn vader stierf drie jaar later aan polio waardoor zijn moeder er met een baantje als bloemiste en twee kleine kinderen alleen voor stond, geen vetpot. School was voor Coluche geen succes, en na tal van mislukte baantjes ging hij uit arrenmoede maar het leger in. Ook geen succes; hij belandt al snel in de cel wegens insubordinatie. De lange neus naar overheden zat er al vroeg in.

Maar je moet toch wat, als je brood op de plank wilt. Liedjes zingen in café’s dan maar. Lastig, als je een stem als een schorre kraai hebt en meer uitgelachen dan gewaardeerd wordt. En toen ging het lampje aan: willen ze lachen? Dan zullen ze lachen! Een komiek was geboren. Met succes. En al werd dat de jaren daarna regelmatig overschaduwd door de gretigheid waarmee hij het glaasje omarmde, Coluche werd een publiekslieveling.

Kansrijke presidentskandidaat

Toen hij zich kandidaat stelde voor de presidentverkiezingen in 1981 – het daarbij opnemend tegen François Mitterand – uit de peilingen bleek dat het merendeel van de Franse bevolking op hem zou stemmen. Coluche wist niet hoe gauw hij zich terug moest trekken. Grapje!

Een onzinnige complottheorie

Zijn tegendraadse en on-Franse gevoel voor humor brachten hem ook daarna nog vaak in conflict met de overheden die hij in zijn one-man-shows en in de films waarin hij speelde, graag op de hak nam. Daarom doen er nog steeds hardnekkige geruchten de ronde dat Coluche geen motorongeluk had, maar werd vermoord. Zou het? Amper een jaar eerder vestigde hij het wereldsnelheidsrecord 750 cc met maar liefst 252,087 km/uur. Hij hield wel van een uitdaging blijkbaar, maar om nou te zeggen dat hij een bedreiging voor de staatsveiligheid vormde … Een lieveling van de natie is hij in elk geval nog steeds. En met zijn Restaurants du Coeur heeft hij een indrukwekkende erfenis nagelaten.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Of reageer met je Facebook account

Scroll naar boven