Ooit had ik een goed gevulde gereedschapskist. Hamers, schroevendraaiers, nijp-, buig-, combinatie- en waterpomptang, een dopsleutelset, een setje steeksleutels, wat inbussleuteltjes, een zaag, een plamuurmes, een duimstok, een rolmaatje, dat werk. Niks hyperprofessioneels, gewoon degelijk gereedschap voor als je iets in elkaar moest doe-het-zelven. Ook aan schroeven, moeren, bouten, pluggen, spijkers, haken en aanverwant ontbrak het mij niet, ik had kroonsteentjes, kabelclipjes, er was isolatie- en ducktape. Het is in de loop der jaren zo’n beetje allemaal verdwenen. En passant meegenomen. Door langs passerende (ver)bouwkrachten, onderhoudsmonteurs, reparatielieden. Goed volk, geen onvertogen woord over het vakmanschap en de kennis van deze hulptroepen, met wie het na gedane arbeid bovendien prima een aperitiefje drinken is. Ze hebben vaak de spannendste verhalen. Over het louche verleden van die en die in het dorp, over wie wat met wie, over waar je de lekkerste dit en de beste dat kunt krijgen. Nou ja, mijn oortjes op steeltjes natuurlijk. We nemen hartelijk afscheid en vervolgens merk ik het: er is weer wat weg. Want ergens tijdens het klusproces wordt er steevast gevraagd ‘of ik misschien…?’ Ja hoor, dat steeksleuteltje nummer vier heb ik wel. Spanningsschroevendraaiertje? Tuurlijk. Waterpomptang? Wel twee!
En na verloop van tijd niet één meer. Gewoon, weg. In een broekzak, een jaszak, een gereedschapskist verdwenen. Nee, ze doen het niet met opzet, het gebeurt zonder erg. In het vuur van de strijd, zullen we maar zeggen. Waar ik niet permanent met m’n neus bovenop sta. Dat doe je niet. En bovendien heb ik m’n eigen werk. En om nou na afloop iedereen te gaan fouilleren…
Kijk, ik heb in m’n Provençaalse leven al heel wat ‘entrepreneurs indépendants’ voorbij zien komen, er is altijd wel iets dat stuk gaat, een stucwerkje verdient of een beetje verbouwd moet worden. Ik hecht zeer aan lokale vakmensen, dus ik zal niet gauw een megafirma uit de grote stad inschakelen voor een klusje dat prima door iemand uit het dorp geklaard kan worden. Ik vind: als je ergens woont, moet je ook helpen de lokale middenstand in stand te houden. Bovendien heeft dat als voordeel dat je ook na die klus op ze kunt rekenen, ‘service après vente’ zeg maar. Nadeel is dat je zelden de enige bent. De meeste kleine zelfstandigen hier op het platteland moeten elke dag hun tijd en aandacht verdelen over een hele reutel aan kleine klantjes als ik. Die niet allemaal bij elkaar om de hoek wonen. En die toch netjes ‘geholpen en bediend’ moeten worden.
Het heeft een tijdje geduurd voor ik in de smiezen had hoe dat werkt. Je gaat als ‘aannemer’ naar een klus en na een tijdje constateer je dat toch echt dat ene onmisbare schroefje er niet is. Nee, ook niet in de ‘fourgonnette’. Dus dan moet je aan een klant als ik vertellen dat je onvermijdelijk naar de werkplaats/winkel/collega of de grote stad moet. Dat ene schroefje!
Met een beetje mazzel zie je hem dezelfde dag nog terug, de kans is groter van niet. Want hij heeft voor die dag nog minstens zes adresjes waar hij op deze manier komt en gaat. Het idee is: alle klanten hebben je in elk geval gezien en zo hou je ze allemaal tevreden en kun je al die klusjes geleidelijk en tegelijkertijd afhandelen. Met als gevolg dat de meeste klusjesmannen meer tijd op de weg zitten dan dat ze echt aan het werk zijn. Of in de kroeg natuurlijk, dat komt ook voor. Het betekent ook dat ze hun gereedschap en materialen op al die klusplekken laten rondslingeren. En dus nèt dat ene tangetje missen bij het volgende karwei. “Madame, hebt ú misschien…?” Ow!
Vanmiddag eindelijk goed weer, ik zat voor het eerst dit jaar op het café-terras. Even genieten in de zon, glaasje rosé, krantje erbij. Er kwamen een paar van die klussenbusjes langs, vast op weg naar de lunch met een ‘ticket resto’.
‘Altijd onderweg’, dacht ik.
En besloot: als ze me weer eens om een tangetje, een steeksleutel, een rolmaat of wat dan ook vragen, zeg ik gewoon “Nee, mijn gereedschapskist is leeg.”
Maar een aperitiefje kunnen ze natuurlijk altijd van me krijgen.