Het achterhoedegevecht

za 6 juni 2020

Categorieën: ,

Door Peter Hooft

Een achterhoedegevecht heeft soms een zekere charme. Kansloze druktemakerij, dat is het wel zo’n beetje. Ben je in Frankrijk aan het juiste adres, bijvoorbeeld als het om de Franse taal gaat. Terwijl iedereen, van Tokio tot Ouagadougou, van Berlijn tot Mamoudzou in het departement Mayotte, allang weet dat we over een tijdje allemaal gedoemd zijn Engels te spreken, wringt Frankrijk zich in de raarste kronkels om haar taal op het mondiale platform te redden. Geen schijn van kans natuurlijk, maar we hebben in dit land een soort Commissie van Taalverrijking die ervoor betaald wordt een dam op te werpen tegen Engelse dan wel – nog erger – Amerikaanse importtermen die onophoudelijk het Kanaal of de oceaan oversteken en zich dusdoende een plek dreigen te veroveren in de dictionaires. Dat dient verhinderd te worden en gelukkig is er dus die commissie die permanent op zoek is naar de meest geschikte Franse vertaling van hedendaagse Engelstalige woorden en begrippen die in de ‘modern times’ spraakmakend de toon zetten. De stellig creatieve denkhoofden binnen de commissie verordonneren dan na lang peinzen en diepgaand overleg dat bijvoorbeeld een talkshow in het Frans een ‘débat spectacle’ moet heten. Zo’n suggestie wordt dan eerst voorgelegd aan de ‘sages’ van de bijna heilige Académie Française. Als die lui de vertaalvondst goedkeuren, haalt de nieuwe term de Staatscourant, le Journal officiel. Waarna ambtenaren verplicht zijn die te gebruiken.
Daar komt niks van terecht.
Ongelukkigerwijs kom ik weleens met iemand uit die kringen in aanraking. Die is er dan juist trots op dat ie de nieuwe termen uit de wereldtaal volledig onder de knie heeft en zijn of haar visite zal dat weten ook. Het komt de onderlinge communicatie ten goede. Wie weet nou dat een emoji volgens de Franse taalayatollah’s een ‘frimousse’ genoemd moet worden? En een hacker een fouineur? In mijn vak heb ik af en toe met een briefing te maken, dat moet ‘réunion préparatoire’ zijn.
Nog een paar voorbeelden?

e-mail = couriel
webcam = cybercaméra
spam = arrosage
hashtag = mot-dièse
streaming = diffusion en flux
prime time = heure de grande écoute
think-tank = laboratoire des idées
deadline = date limite
sponsor = parraineur
fake news: infox
podcast = audio à la demande
clickbait = piège à clics
e-book = livre électronique
design = stylisme
vintage = retro of d’époque
one man show = spectacle solo
buzz = bouche à oreille

‘t Is maar dat u het weet. En wees gerust: je wordt over het algemeen beter begrepen als je gewoon de Engelse termen gebruikt. Verongelijkt zal de Académie Française dat desgevraagd toegeven.

1 gedachte over “Het achterhoedegevecht”

  1. Hélène van Mourik

    Tjaik weet et alles van. Het ergste was toen m
    Ik een nieuwe printer kocht en moest scannen.
    Mijn PC spreekt Frans en de nieuwe printer dus Engels.
    Nou jullie weten nu vast wel wat scannen is…..(numériser). Heb lang gezocht hoor.

Laat een antwoord achter aan Hélène van Mourik Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Of reageer met je Facebook account

Scroll naar boven