Niet te versmaden ‘wit’: Corsica en de Hérault

Door Margôt van Slooten-Preng

Vorige week zondag hield ik op dit platform een pleidooi voor witte wijn uit de Provence. Want die krijgt naar mijn mening volstrekt onvoldoende erkenning. Bij nader inzien (zo heet dat toch?), dacht ik: maar als je enthousiast bent over wit uit het zuiden, dan kun je het niet maken om Corsica en de Hérault zomaar over te slaan. Ik moest mezelf gelijk geven. Dus bij deze.

Eigenzinnig als de Corsicanen zelf
Mijn eerste verblijf op het Île de Beauté had zomaar mijn laatste verblijf hier op aarde kunnen zijn, door een akkefietje in onstuimige golven in de Golf van Sagone. Het liep goed af, iets met een engeltje op mijn schouder. Sindsdien heeft Corsica een zeer speciale plek in mijn hart. Dit jaar, medio juni, stond een 3e trip op het programma. De contacten met enkele bevlogen wijnboeren in Patrimonio waren al gelegd. Helaas, het coronavirus infecteerde ook mijn mooie wijnplannen, dus moet u nog even geduld hebben voor een verdiepend artikel over Corsicaanse wijnen. Dat wil echter niet zeggen dat er niets Corsicaans in het glas is gekomen in de afgelopen maanden, hoewel jammer genoeg het aanbod in Nederland niet groot is.
Een groot deel van het wijngaardoppervlak van Corsica is beplant met de blauwe nielluccio, identiek aan de Toscaanse sangiovese en een erfenis van de eeuwenlange Italiaanse overheersing, en de witte vermentino (rolle). Het tamelijk onbekende druivenras biancu gentile, is absoluut zeldzaam. Zo ongebruikelijk dat het nog niet is toegestaan in de AOC’s van het eiland. En deze wijn dus is geklasseerd als een ordinaire Vin de France.
“Nobel wit” is de vrije vertaling van biancu gentile. Dit druivenras heeft een prachtig aromatisch profiel en kan zeer hoge suikerniveaus bereiken. Helaas daalt daarmee de zuurgraad, dus de grootste uitdaging voor de wijnboer is het juiste tijdstip van oogsten, om te voorkomen dat het gebrek aan zuren een zware en slappe wijn oplevert. Qua smaakprofiel en qua structuur lijkt wijn gemaakt van biancu gentile iets op wijnen gemaakt van het druivenras viognier.

Experimenteren met amfora’s
Clos Canereccia is een familiedomein aan de oostkust van Corsica, gelegen tussen Aléria en Corte. Vroeger leverde men de druiven aan de coöperatie, maar vanaf 2010 heeft de gepassioneerde kleinzoon het bedrijf langzaam getransformeerd in biologisch. Hij vindt het geweldig te experimenteren met opvoeding van de wijn in amfora’s, het enten van oude druivenrassen (biancu gentile!) en het vermijden van het gebruik van sulfiet.
Dit is een met niets anders te vergelijken wijn. Bloemig en fruitig in de geur: kamperfoelie, abrikozen en perzik. Die komen ook in de smaak terug. Een derde deel van de most wordt opgevoed op eikenhout. De wijn is zacht en smeert zich in je mond uit als een zachte crème. Op het moment dat je denkt dat het saai wordt, kantelt het smaakpalet naar fris met een aangename bitter. Spannende en complexe wijn, beslist geen allemansvriend. Eigenzinnig, net zoals de Corsicanen zelf.

Ideaal bij: pittige en aromatische keukens (Aziatisch, Marokkaans, Thais) of stevige groentegerechten (wortelgroenten en pompoen) of bij een gegrilde vis.
Clos Canereccia, Aléria – www.closcanereccia.com
Muziek: A tè Corsica – I Muvrini. Alsof je de stem van de aarde hoort.

Het Bassin de Thau in de Hérault
Zoals gezegd: het zou raar zijn als je bij een pleidooi voor zuidelijk wit de Hérault overslaat. Want er is daar de jonge appellation Picpoul de Pinet (2013) die behoort als wijnbouwgebied tot de Languedoc-Roussillon. En ook daar is wit een buitenbeentje (slechts 15% van de totale productie is witte wijn). De appellation Picpoul de Pinet (14.000 hectare) produceert alleen witte wijn van de druif picpoul (andere schrijfwijze: piquepoul). De letterlijke vertaling van de naam van de druif is ‘bekkentrekker’ (pic=bek, poul=trekker) vanwege de hoge zuurgraad van de druif.
Vijftien jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met deze ‘oesterwijn’. Bij de eerste slok gleden mijn gedachten als vanzelf in de weergaloze ontspanningsmodus van de camping bij de boer, tussen Montagnac en Pinet, te midden van wijngaarden picpoul. Een paradijs waar onze kindjes met een zaklamp lollies mochten zoeken in de lege wijnopslagtank. Op de immer zonnige dagen, de lucht trillend van warmte, zagen we vanaf onze kampeerplek de Middellandse Zee en het 20 kilometerlange kustmeer Bassin de Thau schitteren. De plek waar ik veel leerde over de cigales. Zelden heb ik ze harder horen zingen dan op deze plek. In de buurt van het dorp Pinet loopt de Via Domitia, het Romeinse pad dat 120 jaar voor Christus werd aangelegd om Rome met de Iberische provincies te verbinden.

Een Nederlandse grondlegger
Maar het kan nog ouder: de wijngaarden van Domaine Font-Mars liggen op bodems waar in 1859 fossielen van dinosauruseieren zijn gevonden. De kalkstenen bodem zorgt voor elegante wijnen. Op de website van Domaine Font-Mars is meer te lezen waarom de dino-eieren daar terecht kwamen. Saillant détail is dat (eind 17e eeuw) de grondlegger van het Domaine (een heus Château, vanwege connecties in de Bordeaux) een Nederlander was: Jean Clock.
Picpoul de Pinet is altijd een aangenaam frisse wijn en is zelden heel duur. De Picpoul van Domaine Font-Mars heeft een prachtige licht goudgele kleur. Hij geurt subtiel naar roos, witte perzik en ananas, heeft iets kruidigs. In de smaak exotische fruit- en citrustonen met een licht bittertje in de afdronk. Het is een levendige wijn, niet strak droog maar met een lichte molligheid en een fijn opwekkend zuurtje. Geen bekkentrekker! Zeker niet zo zuur dat mijn gezicht ervan vertrok. De fles van de Picpoul heeft meestal een speciale vorm: de ‘bouteille Neptune’, een slanke groene fles met bovenaan de hals golven van de zee. Domaine Font-Mars heeft de Picpoul de Pinet 2019 echter gebotteld in een ‘gewone’ fles.

Ideaal bij: zeevruchten (vis, oesters, mosselen). Of een pittige salade. Als aperitief drinken kan uiteraard ook, om even de zomer terug te halen.
Domaine Font-Mars, Mèze – www.font-mars.com
Muziek: Le Bras de Mer – Yann Tiersen.

Margôt van Slooten-Preng is vinoloog, met een passie voor de Provence. Je kunt haar volgen op haar blog ‘Tussen Noordzee en Méditerranée’ https://margotvanslooten.com
Op Kijk, Zuid-Frankrijk! vertelt ze over wijn en over haar belevenissen.