Op onze terugweg van de Luberon viel de majestueuze kasteeltoren van een dorpje op. Saint-Martin-de-Pallières onthulden de naambordjes maar onze aandacht richtte zich op de twee uit de kluiten gewassen verkeersheuvels die snelheidsduivels tot andere gedachten moeten brengen. Een wandeling door de ongerepte natuur van het nabijgelegen Esparron de Pallières naar Saint-Martin-de-Pallières trok ons over de streep. Deze idyllische plek leek een bezoekje waard.
Het dorp situeert zich tussen Rians en Barjols, telt nauwelijks 250 inwoners en is de trotse eigenaar van het Chateau de Saint-Martin-de-Pallières, een kasteel dat in de 13e en 14e eeuw gebouwd werd, in de 15e en 17e eeuw een eerste transformatie onderging en pas in de 19e eeuw haar huidige uitzicht kreeg. De torens met kantelen zijn dus niet de oorspronkelijke.
Ondergrondse gewelven
De enorme citerne die voor de watervoorraad moest zorgen van het park dat rond het kasteel zou worden aangelegd, situeert zich in de ondergrondse gewelven van het kasteel. Jonge vrouwen, gelokt door het hoge loon dat politici uit Aix hen voorspiegelden (dat vrouwen in die tijd hetzelfde loon als mannen verdienden, lag zeker niet voor de hand, nu trouwens nog niet), sproeiden de aanplantingen en zorgden voor een groei van de bevolking omdat jonge kerels, aangemoedigd door hun testosteron, de armoede wilden ontvluchten en hun diensten als arbeider kwamen aanbieden bij de kasteelheer. Alles gebeurde manueel, een doordachte beslissing van de rijke eigenaars om Saint-Martin-la-Pallières te bevolken. La Cathédrale Souterraine heeft geen godsdienstige betekenis, het is een gigantische citerne die voor de watervoorraad zou zorgen. Waar moest dat water vandaan komen? De onherbergzame rots waarop het kasteel gebouwd was en het dorre landschap waren niet de ideale omgeving voor het broodnodige water. Er zat dus niets anders op dan al het regenwater uit de omgeving te recupereren en via uitgegraven grachten naar de citerne af te leiden. Het titanenproject resulteerde uiteindelijk in een flop. Alleen de paarden profiteerden van het immense werk, het park bleef een droom in de fantasierijke geesten van enkele rijke bewindvoerders. Gelukkig zagen de uiteindelijke bewoners het nutteloze van dit project in. De nodige infrastructuurwerken gaven de citerne een andere bestemming. Enkele jaren terug werd een opening gemaakt in de citerne zodat rondleidingen* mogelijk werden. In de maanden juli en augustus doet ze dienst als gastheer voor concerten. De akoestiek is een verrassend pluspunt.
Passie en humor
Een van de huidige eigenaars (het kasteel is al sinds generaties in privéhanden van de familie Boisgelin) zorgt voor de rondleiding in het kasteel. Hij weet met passie en subtiele humor de geschiedenis van dit kasteel op te rakelen. Sommige kamers doen dienst als chambres d’hôtes. In andere lokalen trekken schilderijen en antieke spullen de aandacht. In de keuken valt een mechanisch spit op dat zoals de radertjes van een uurwerk aangestuurd wordt. Een sympathieke Belgische toerist had met veel passie het raderwerk gerestaureerd. De wijnkelder lopen we op aanbeveling van de gastheer ongeïnteresseerd voorbij hoewel een aantal flessen, waarvan de inhoud waarschijnlijk niet meer drinkbaar is, niet aan onze aandacht ontsnappen. Op het immense terras ontdekken we aan de einder Saint-Julien-de-Montagnier, La Verdière en Ginasservis. De Mont Ventoux verschuilt zich achter de mistige horizon. Lokale ondernemers hebben evenzeer de weg gevonden en zweren bij een artisanaal ambacht en kwaliteitsvolle producten. Samenwerken is in Saint-Martin-de-Pallières geen ijdel woord. De scholen van Saint-Martin-de-Pallières, Esperron de Pallières en Artigues hebben de handen in elkaar geslagen en hebben op de plaats waar vroeger de cave coopérative stond, een école coopérative opgericht waar de kinderen van de drie deelgemeenten les volgen. Het aantal leerlingen steeg er binnen een aantal jaren van 10 naar 95!
We dalen nu af naar de kapel van het kasteel nadat we eerst een geblokkeerde gang voorbijlopen. Herbergt deze tunnel nog andere geheimen? De kapel en de parochiekerk vormen één geheel. De naam Boisgelin bevordert ontegensprekelijk gezamenlijke initiatieven. De sobere bekleding van de kerk staat in schril contrast met de rijkelijk vergulde tabernakel terwijl een schilderij dat waarschijnlijk tijdens de Franse revolutie verborgen werd, een plaats gevonden heeft boven de deur die kerk en kasteel verbindt.
Hoe kan je een culturele uitstap beter beginnen of afsluiten dan met een lekker restaurantje? In Saint-Martin-de-Pallières is er maar één restaurant, Le Cercle du Progrès. Sinds begin dit jaar heeft een jong team het roer in handen genomen. En hoe! Lekkere en betaalbare gerechten met streekproducten en bio-wijntjes uit de omgeving. Sinds onze komst in de Provence hebben we ons niet meer gewaagd aan een aïoli. De herinnering aan een smakeloos gerecht met plat gekookte groenten en een droge stokvis bleef jarenlang onze menukeuze beïnvloeden. Ditmaal gaan we toch overstag. Knapperige groenten en een sappige vis strelen onze smaakpapillen. De vriendelijke bediening doet de rest. Als je in de buurt bent, aarzel dan niet, Saint-Martin-de-Pallières is meer dan een omweg waard.
* rondleidingen in juli en augustus op donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag om 14.30, 15.30 en 16.30 uur
