Toen ik nog in Nederland verbleef, hoorde je vaak over het ‘braafste jongetje van de klas’. Dat was goed, of juist niet. Ik heb nogal overdreven lang iets van onderwijs trachtte te volgen, maar het idee van ‘braaf’ heeft me nooit aangesproken. Mijn honden en katten trouwens ook niet. Maar die hadden geen last van wat heden ten dage blijkbaar met iets als erfelijk DNA of daaromtrent te maken heeft. Mijn grootvader zou een vooraanstaande anarchist geweest zijn.

Die kermisklant van Corsica

Wat me aan Frankrijk eigenlijk best goed bevalt, is dat het land bij voorkeur niet dat braafste jongetje van de klas wil wezen. Zal wel in dat DNA zitten. We hadden hier immers allerlei koningen die niet deugden en daarna de in territoriaal opzicht wel érg ruimdenkende kermisklant van Corsica die in 1821 op zijn sterfbed op Sint-Helena ongetwijfeld de tel is kwijt geraakt toen hij met het oog op zijn entree in de hemel dan wel de hel peinsde over het aantal mensen dat hij over de kling heeft gejaagd. Voorzichtige schattingen: minstens 1 miljoen. Een braaf land zou zo’n schietgrage Pipo die zichzelf in het Franse theater van de lach ook nog even een keizerskroontje opzette, al lang veroordeeld hebben tot een vernederende positie in het Grote Vergeetboek, in de onderste la van het archief. In Frankrijk struikel je juist over de jubelmonumenten ter ere van de dinkytoy-Corsicaan. Jaren geleden heeft een Franse vriendin, zelf ook van heel bescheiden lengte, me weleens gewaarschuwd:‘méfiéz-vous des petites’ (wantrouw de kleintjes).

‘Een of andere commissie in een of ander buitenland’ 

Frankrijk en de Fransen hebben zo hun eigen opvattingen. Mooi zo! Al zijn ze voor een grensoverschreden import-resident veelal lastig te snappen. En nooit helemaal.

Min of meer gemakzuchtig als ik in de Provence geworden ben, sla ik even een paar eeuwen over. Frankrijk staat ook nu weer in boeken als het ongehoorzaamste jongetje van de klas. Dat begrotingstekort van ruim 6%, het dubbele van wat van ‘Brussel’ mag. Ik herinner me wat er een jaar of tien geleden, toen er ook al zoiets speelde, gezegd werd: ‘Eén of andere commissie in een of ander buitenland, et alors?’ ’t Is nu niet veel anders. Zo rond 2027 is het begrotingstekort mogelijk flink lager. Zei de vorige regering. En ondertussen kan ‘Brussel’ de pot op. Het stoutste jongetje van de Europese klas, in mijn omgeving vinden veel Fransen dat best prima, lekker ‘uitdagend’, vermoed ik.

Macron: van leraar tot conciërge

En onderussen zit president Macron daar in Brussel steeds te roepen hoe belangrijk Europa is. Maar hij heeft de parlementsverkiezingen verloren en is op de Europese school van leraar tot conciërge teruggezakt. En dat pikken de Franse leerlingen dan dus weer niet. Hij is wel ‘de nous’, de ónze.

Frankrijk is: niet luisteren, maar er zal goddomme wél naar ons geluisterd worden. Is dat arrogantie? Na zoveel jaar in Frankrijk vind ik dat eerder normaal.