Om eerlijk te zijn, ik had nog nooit van de Oignon Doux des Cévennes gehoord. Tijdens zo’n fijn bezoek aan een supermarché in Le Vigan werd mijn aandacht getrokken naar deze witte bollen. De oignon doux des Cévennes is een uiensoort die bekend staat om zijn zoete smaak en zachte textuur. Altijd nieuwsgierig naar lokale producten en lokale producenten greep mijn hand de groene stengels van deze zachte uien uit de Cevennen bij de kladden. Geen idee wat ik er mee zou gaan maken, maar een uitje staat immers aan de basis van veel gerechten.
De teelt van deze ui is een belangrijk onderdeel van de lokale landbouwtraditie. De dorpen gelegen in het hart van de Cevennen, staan bekend om hun terrasvormige landbouw, die ideaal is voor de teelt van deze unieke uiensoort. En inderdaad, we zien de frisgroene sprieten op de terrassen rondom ons vakantieverblijf fier omhoogsteken, hoewel nog fragiel en klein door het kletsnatte voorjaar.
Deze terrassen zorgen voor een optimale drainage en beluchting van de bodem, wat essentieel is voor de groei van de uien. De boeren in dit gebied hebben de traditionele teeltmethoden van generatie op generatie doorgegeven, wat bijdraagt aan de hoge kwaliteit en de unieke smaak van de uien. En dat proef je inderdaad: zacht, subtiel uiig, zonder die intens irritante scherpe randjes die harde uien kunnen hebben. Heel fijn dat het traditionele tranendal bij het snijden uitblijft!
Alles gebeurt met de hand
De 120 boeren in deze streek hebben zich verenigd in een coöperatie. Dat is logisch, want de meeste boeren hebben niet meer dan 1 à 2 ha. Bovendien liggen de terrassen hoog tegen de berghelling en is mechanisatie zo goed als onmogelijk. Alles gebeurt met de hand. Om een indruk te geven van de productie: de kleinste telers leveren 200 kilo, de grotere wel tot 75 ton. De coöperatie verpakt de uien, waarna vrijwel de gehele productie op de Franse markt wordt afgezet. In tegenstelling tot harde uien, is de oignon doux slechts bewaarbaar tot eind februari.
Oogstfeest op 20 oktober
Elk jaar wordt de nieuwe oogst van de oignon doux gevierd tijdens de Foire de la Pomme et de l’Oignon Doux des Cévennes, een groot gastronomisch evenement dat duizenden bezoekers trekt. Dit jaar viert de beurs haar 30e editie op zondag 20 oktober 2024 in Le Vigan. Bezoekers kunnen genieten van een breed scala aan regionale specialiteiten, zoals uiensoep, beignets van Oignon Doux, en gerechten met kastanjes, pélardon (een lokale geitenkaas), truffels en vijgen.
Er is een uitgebreide markt waar meer dan 120 boeren, veehouders en ambachtslieden hun producten aanbieden en hun vakmanschap presenteren. Het is een feestelijke en gezellige gelegenheid waar liefhebbers van kwaliteit en authenticiteit kunnen genieten van uitstekende producten en de regionale gastronomie.
Naast de markt zijn er tal van demonstraties en proeverijen die de zintuigen van fijnproevers prikkelen. De beurs biedt ook een feestelijk programma met fanfares, baletti (traditionele dansen), optochten van broederschappen en straatanimaties. Zo is er dit jaar ook een ontmoeting mogelijk met Nicolas Fontaine (de chef-kok van het restaurant “Le Duende” en de brasserie “L’Impé” in Nîmes) die de eregast van de beurs is.
Rauw het lekkerst
Volgens de kenners is de zachte ui rauw het lekkerst. Dat is zeker waar, want de zachte ui heeft al het goede van de ui, ook in rauwe vorm. Een aanrader voor haters van rauwe ui en uiige oprispingen! Voor wie niet gaat voor louter rauw en eens wil koken met de zachte uien, er is zelfs een website met recepten gewijd aan de oignon doux.
Herhaaldelijk, bij het snijden van een Hollandse harde ui, denk ik met enige weemoed terug aan deze heerlijke zachte uien. De keiharde realiteit is dat ik het uienfeestje in Le Vigan op 20 oktober helaas niet kan bijwonen. Zacht glijden er tranen langs mijn wang. Harde uientranen of tranen van heimwee?
