Margôt van Slooten-Preng is vinoloog, met een passie voor de Provence. Je kunt haar volgen op haar blog ‘Tussen Noordzee en Méditerranée’ https://margotvanslooten.com Op Kijk, Zuid-Frankrijk! vertelt ze over wijn en over haar belevenissen.
De wijnen van de Luberon (Vaucluse) zijn de laatste jaren steeds beter geworden en omdat ik er toch was, wilde ik in Lourmarin heel graag naar Château Fontvert. Eerder met die wijnen kennis gemaakt en ik was nieuwsgierig geworden. Maar een echte visite, dat gaat natuurlijk zomaar niet. Ik stuurde een mailtje en kreeg een verlossend antwoord. Ik mocht komen voor een… proeverij. Een rondleiding zat er niet in, er werd in de kelder gewerkt. Alle begrip. En dat dit geen smoes was om mij af te schepen, kwam aan het kelderlicht toen ik het eerste stuk van mijn eerder gemaakte wijnwandeling nogmaals maakte en zwaar verkeer achter mij hoorde brommen. En ja hoor, even later werd ik ingehaald door een enorme vrachtwagen die het erf van Fontvert op draaide en pallets vol lege flessen uitlaadde. Bestemd voor de mise en bouteille.
Al 3 eeuwen wijn gemaakt
Het domein is 25 ha groot, waarvan 23 ha bestemd is voor de productie (volledig AOP Luberon). Het grootste deel van de aanplant bestaat uit rode druivenrassen (80%): syrah, grenache, mourvèdre. Voor de witte wijn zijn er de voor de regio klassieke rassen grenache blanc en vermentino (rolle).
Er wordt al drie eeuwen lang wijn gemaakt op Château Fontvert en het wijndomein was altijd in handen van dezelfde familie Monod. Wil ik nu eerst even gezegd hebben dat de laatste jaren het kwaliteitsniveau van wijn in de Luberon gestegen is. Een jaar of 20 geleden waren er nog maar vijf producenten van kwaliteitswijn. Gelukkig zijn er in de afgelopen jaren steeds meer relatief kleine domeinen bijgekomen die prachtige wijnen produceren. En steeds vaker maken ook de coöperaties betere wijn. Geen ‘grote wijnen’, maar wel een zeer sympathiek, toegankelijk, plezierig en betaalbaar glas wijn.
Passie en familietraditie
Terug naar Fontvert. Vader Jérôme Monod en zijn 3 zonen Fabrice, Guillaume en Donatien besloten in 1999 om hun gemeenschappelijke passies vorm te geven: de familietraditie voortzetten en dus wijn maken. Een jaar later was er een moderne cuverie en een ondergrondse kelder. De inzet van de nieuwe generatie was: kwaliteitswijn, bovendien ook een ‘natuurlijke’ wijn van een gezonde oogst. Geen wonder dat er in 2011 voor biologische wijnbouw werd gekozen.
Een logische keuze, vinden de Monod’s, omdat het klimaat in dit stukje Frankrijk zich er bijzonder goed voor leent. De wijnen van Fontvert worden gemaakt met zo min mogelijk ingrepen. De continue strijd tegen meeldauw wordt gestreden door extra oplettend te zijn op dat wat gebeurt in de wijngaard en daar snel op te reageren met aangepaste behandelingen. Het aantal stokken per hectare, de snoei, het opbinden: alles wordt gedaan om de fotosynthese zo optimaal mogelijk te maken en een optimale gezondheid van de wijnstokken te bereiken. Later in het seizoen, wanneer het blad weelderig groeit en het aantal trossen per wijnstok overmatig is, wordt een groene oogst (het afknippen van trossen, om de kwaliteit van de andere trossen te verbeteren) toegepast.
De mistral: dikwijls aanwezig, soms wreed
De ligging van Château Fontvert, aan de zuidkant van de Luberon en aan de voet van een kalkmassief, is ideaal. De meeste wijngaarden hebben daardoor een ligging op het zuiden of zuidoosten (zonsopkomst). Ideale omstandigheden voor een perfecte rijping van de druiven. En het helpt natuurlijk wel heel erg mee dat het klimaat van de regio typisch mediterraans is: warme en droge zomers, tamelijk droge winters en een zacht voor- en najaar met neerslag. De Luberon helpt ook een handje mee: de bergen nuanceren het klimaat met een relatieve frisheid. Dit bewaart de natuurlijke zuurgraad in de druiven en garandeert een mooie balans in de wijn. De relatief frisse nachten zijn gunstig voor de vorming van polyphenolen in de druiven (die zorgen voor tannine en kleurpigmenten) in de schil van de druif. Milde voorjaarsbuitjes dragen bij aan een gematigde waterstress. Schimmels en parasieten krijgen bijna geen kans in dit droge klimaat, ze houden meer van vochtige omstandigheden. De mistral, dikwijls aanwezig en soms wreed, heeft af en toe ook voordelen: de wind zorgt ervoor dat het natte blad en druiven na een regenbui snel drooggeblazen worden.
De wijnstok moet lijden
Regelmatige grondbewerking is de enige manier om doeltreffend de ontwikkeling van ongewenste planten te bestrijden. De toplaag wordt belucht, wat het bodemleven en het diep wortelen bevordert en de waterverdamping vermindert. Iets dat van steeds meer belang is na een reeks jaren van grote droogte. Arme bodems leveren meestal kwalitatieve goede wijn op. Immers, de wijnstok moet lijden. De wijnboer waakt er echter voor om niet naar een te laag organisch materiaal in de bodem te zakken. Daartoe wordt om de 3-4 jaar een mengsel van schapenmest, plantenresten en stro gebruikt om de bodem te verrijken. Ook worden het snoeiafval in de bodem verwerkt om een beetje organisch materiaal opnieuw in de grond op te nemen.
Gecertificeerde methode
Sinds 2014 is deze methode gecertificeerd, onder het label Demeter. Château Fontvert heeft zich tevens aangesloten bij de groep Bio Dyn Dingues Donc: een groep van 12 domeinen die de biodynamie bedrijven in de Languedoc en de Rhônevallei. Motto van deze groep wijnboeren is het leveren van kwaliteit en het uitdragen van de filosofie van de biodynamie. De noodzaak om te veranderen en vooruit te willen. Altijd met een goede dosis humor. Dat is het cement van de groep.
Tijd om te proeven
Bij het binnenkomen van de ontvangstruimte valt mijn blik direct op de overzichtskaart waarop de aanplant van de diverse druivenrassen inzichtelijk is gemaakt. Ik ben dol op zulke kaarten. Leuk om te zien dat ik langs een aantal van die wijngaarden heb gewandeld.
Ik word hartelijk ontvangen door een jonge knul, die echter volledig ingewijd blijkt in de materie. Duizendmaal excuses dat de anderen geen tijd hebben, laat hij mij weten. Ik stel hem gerust: geen enkel probleem, dit gaat goed komen! Terwijl de rest van de familie een verse voorraad flessen aan het vullen is, wordt voor mij in het proeflokaal echt alle tijd genomen om het hele assortiment door te proeven, behalve Les Restanques rouge 2017 en Le Mourre Nègre 2015; die zijn helaas uitverkocht.
Met de hand geplukt
De ‘instapmodellen’ Château Fontvert Blanc, Rosé en Rouge 2018 zijn keurige wijnen. Zuiver, goed gemaakt van de lokale druivenrassen vermentino en grenache blanc (wit), grenache, cinsault, syrah, mourvèdre (rosé en rood): een glas kwaliteitswijn voor elke dag. Twee wijnen steken er met kop en schouders bovenuit: Le Mourre Blanc 2018: een assemblage van de beste vermentino (rolle) met een drupje grenache (1%). De druiven voor deze wijn worden met de hand geplukt. De familie laat de schillen 24 uur inweken om zoveel mogelijk smaak mee te krijgen. De fermentatie gebeurt in Frans eiken vaten, waarvan 50% nieuw is, bij een temperatuur van 16°C. Daarna rijpt de wijn op hout gedurende 8 maanden, op de droesem die regelmatig wordt omgeroerd. Het is heerlijk om deze wijn te ruiken: je blijft er maar aan snuffelen. Complex en krachtig, exotisch fruit, witte bloemen. De houtopvoeding is subtiel maar merkbaar: toast en vanille. Eenmaal in de mond is hij rijk en geconcentreerd, maar prima in balans. Een gastronomische wijn, die heel fijn is bij kreeft, langoustines, coquilles of wit vlees met een romige saus.
Gevalletje té lekker
Ook een topper: Le Collet 2016. Voor deze wijn zijn louter de druiven van geselecteerde 50 jaar oude stokken syrah gebruikt. De familie Monrod neemt alle tijd voor de fermentatie. Deze komt spontaan op gang door de aanwezigheid van wilde gisten op de druiven. De wijn rijpt 16 maanden in Frans eiken vaten, waarvan 20% nieuw hout. Een granaatrode wijn die ruikt naar kreupelhout (garrigue!), zwart fruit als bessen en bramen en natuurlijk het peperige dat syrah kenmerkt. De wijn heeft een mooie structuur, is rijk en weelderig. In de smaak komt ook het zwarte fruit terug en ook een fijne kruidigheid. Deze wijn kan nog makkelijk 15 jaar mee en zal alleen maar mooier worden van een paar jaar rust in de wijnkelder, maar ja, dat valt helemaal niet mee. Gevalletje té lekker: bij rood gegrild vlees met saus, klein vederwild en vette kazen.
https://www.fontvert.com
Ik ken de wijnen van Eyden. Chateau Canorgue met de Coin Perdu. Ik heb wel wijn gekocht bij Collet Rouge, maar is waarschijnlijk niet uw Collet 2016. Collet Rouge tref je als je rijdt van Apt richting Goult over de D100 aan de rechterkant. Het wordt aan gegeven met borden. U schrijft trouwens een leuk artikel.