De week begon trots en bijna helemaal eensgezind. Maak je zelden mee in dit diep verscheurde land. Maar op een gauw bijeen geroepen Congres, als vanouds in het Palais de Versailles, stemde een overgrote meerderheid voor een grondwetswijziging die het recht op abortus (IVG: interruption volontaire de grossesse) garandeert. Dat Congres is een gezamenlijke vergadering van de Assemblée Nationale en de Senaat. Trots? Ja, want Frankrijk is blijkbaar het eerste land ter wereld dat dat recht grondwettelijk heeft vastgelegd. En Frankrijk is tegenwoordig al lang zo vaak niet ergens de eerste in. En eigenlijk alleen in behoudende katholieke kring was men tegen. Geen idee of Frankrijk nog katholiek genoemd moet of mag worden, maar ik zou tot de vóórstemmers hebben behoord. Ook ’ns een keertje eens met de meeste Fransen.
Onder aanvoering van Michel Piccoli
Beetje raar verhaal. Als zeer jonge verslaggever van een Nederlandse weekblad was ik naar het Filmfestival in Cannes gestuurd. In welk jaar ben ik vergeten. Ik raakte er onverhoeds verzeild in een demonstratie die werd aangevoerd door de acteur Michel Piccoli (1925-2020), die ik herkende. Leek me geen kwaad kunnen even mee te lopen. Ik snapte dat de betoging over avortement ging. Geen flauw vermoeden dat dat Frans voor abortus is. De demonstranten waren vóór. Een jaar later moest ik namens datzelfde weekblad mee met een bus vrouwen uit Saint-Étienne mee die onderweg waren naar een abortuskliniek in Den Haag. Behalve de bedrukte stemming in die touringcar herinner ik me alleen dat ik de chauffeur moest uitleggen dat ie voorbij de Vlaamse grens koers moest zetten naar Antwerpen en Anvers moest vergeten. Eenmaal in Nederland was hij het spoor naar La Haye bijster. Ik gaf ’m een papiertje met ‘Den Haag’ erop. Ik denk vaak dat het spannender was in het pre-gps tijdperk.
Ik vond het bizar dat de president er daar in Versailles niet bij was. Wat kan er in zijn vak belangrijker zijn dan een wijziging van de grondwet?
De ‘affaire’ Affiche
Misschien had ie het officiële affiche van de Olympische Spelen al gezien en verwachtte hij gedoe waarmee hij het druk zou krijgen. Had ie gelijk in. In de tweede helft van de week was het ruzie over dat affiche van de Parijse grafisch ontwerper Ugo Gattoni (1988). Een meningsverschilletje is in Frankrijk altijd meteen een ‘debat’ en daarna een ‘Affaire’, met hoofdletter A. Word ik vrolijk van, vooral als het nergens over gaat en daar hebben we er gelukkig genoeg van.
De kwestie is dat Gattoni op zijn afbeelding van Parijs het kruis op de Dôme des Invalides (met het graf van Napoléon) heeft vervangen door een pijl en – erger nog – de Franse vlag is ‘vergeten’. Dat kan natuurlijk zomaar niet in nationalistisch Frankrijk.
Fransen zijn niet te snappen
Wat te doen? De kunstenaar gaat zijn affiche zeker niet ‘aanpassen’, en die is trouwens al in een mega groot aantal gedrukt.
Ach, die Spelen in Parijs. Ik weet wel zeker dat Frankrijk er diep spijt van heeft dat het land er ooit aan begonnen is. Niemand die ik spreek, is er gerust op dat het allemaal goed afloopt. Macron vast ook niet. Tegen een van mijn beste vrienden zei ik dat hij en de rest van Frankrijk zich niet zo moeten opwinden over het ontbreken van hun tricolore op dat affiche. Die Spelen zijn toch iets internationaals? Een verwijtende blik vol onbegrip.
Nee, Fransen zijn niet te snappen, wist ik voor de zoveelste keer. En die week die zo trots begon, eindigde dus toch weer in ruzie.
