Het kwam slecht uit. Ik zat vastgekleefd aan Twitter, Facebook, BFM-TV, TF1, Le Figaro, La Libération en alle andere nieuwsbronnen die ik maar bij elkaar kon harken. Het nieuws van de moordaanslag op mijn collega’s van Charlie Hebdo was binnengekomen als een mokerslag, ik wilde álles volgen. En toen kwam madame Mahmoud binnen, de vriendin die me helpt bij de (te) zware huishoudelijke rotklussen die ik niet meer aankan. Sluipend probeerde ze onzichtbaar te blijven op weg naar de bijkeuken. “Halima! T’as vu???” Ze kromp ineen. Dat begreep ik niet. En dat gaat zomaar niet. Het werd een raar gesprek, met één oog op de televisie, een half oog op internet en een ongelofelijk verhaal er tussenin. Ja, ze had het gezien, ze vond het verschrikkelijk, en ze voelde zich schuldig. Heel schuldig. Ook dat snapte ik niet. Wat kon zij er nou aan doen dat een stelletje criminele idioten in Parijs een gruwelaanslag had gepleegd? Madame Mahmoud is Tunesische. En overtuigd moslim. Ze draagt een ‘foulard’, in haar geval een in mijn ogen tamelijk frivole Brabantsbonte zakdoek die ze net om haar haren geknoopt krijgt. Maar het gaat om het principe. En principes heeft ze. Voor haar betekent leven volgens de Koran alles zo goed mogelijk doen in de ogen van Allah. Niet door iedereen die het niet met je eens is een kopje kleiner te maken, maar door naastenliefde, door te proberen zo weinig mogelijk fout te doen en de fouten die je toch maakt, zo goed en zo kwaad als dat kan te herstellen. “J’essai de laisser mon espace le plus propre que possible”, zei ze bij het kopje koffie dat ik voor haar maakte. En terwijl ik mezelf nog eens een stevig glas inschonk, kwam het verhaal. Over haar man, die zich openlijk zó streng afkeerde van moslimterrorisme dat ze zeker wist dat ze hem vandaag of morgen ‘dood op straat zou vinden’. Van haar jongste dochter, die maanden zoek was geweest en nu ineens in boerka achter een geradicaliseerde ‘barbu’ (baardaap) bleek aan te hobbelen, ooit een blonde god waarvoor ze was gevallen. Intussen geen schaduw meer van de vrolijke meid die ze vroeger was, met godbetere het ook nog eens een kersvers kleinkind waarvan Halima tot voor kort geen weet had gehad. De barbu was inmiddels afgereisd naar Brest, achter een of andere imam aan die dit soort jongens ronselde voor het Grotere Goed. Zijn ouders -hoogst moderne banlieubewoners “zij heeft zelfs een enorme tatouage”- wilden niets meer van hun zoon weten. Halima’s man had de dochter de toegang tot het huis ontzegd. Halima huilde. Alles was haar schuld, ze was geen goede echtgenote, geen goede moeder, en aan mij had ze ook al een hele kluif. Dat moest ik niet verkeerd begrijpen, maar omdat ik journalist was, kwamen ze mij ook vast wel een keertje omleggen en hoe kon ze dat nou toch weer voorkomen. Toen moest ik een traantje wegpinken. Want dit is ook wat dat zooitje extremisten voor elkaar heeft gekregen. Ik ben vandaag twaalf collega’s kwijtgeraakt. Halima is van haar vredige bestaan beroofd. En in Frankrijk regeert de angst. We hebben inmiddels ‘vigilance attentat’, het hoogste bewakingsniveau. Maar het verzet groeit. Kijk naar de indrukwekkende demonstraties vanavond overal in het land, naar de steunbetuigingen vanuit de hele wereld. Luister naar Richard Malka, de advocaat die Charlie Hebdo 22 jaar lang in al hun controversiële activiteiten bijstond en die club als familie beschouwde: “Je zult zien, CH komt woensdag gewoon weer uit, zoals altijd.” Hij zei het met tranen in de ogen. Maar hij heeft gelijk. Ik zeg het hier, met het onsterfelijke citaat van verzetsman, journalist, schrijver en dichter Hendrik Mattheus van Randwijk (1909-1966): “Een volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het licht.” En samen met mij verdommen steeds meer mensen het om dat licht zomaar uit te laten doven.
De tranen van Madame Mahmoud
Dit bericht delen op:
Wat een goed stuki Renée. Ik heb het direkt al doorgestuurd aan vrienden en een paar oud-collega’s Het geeft een goed inzicht van de situatie in Frankrijk.
Je suis Charlie!
ad
Merci Ad. Voor het schooltje op ons dorp staan inmiddels weer dranghekken (wel drie).
Ik krijg weer tranen in mijn ogen, vreselijk!
snik & slik
Die arme madame Mahmoud, wat een verdriet. En wat zullen velen in stilte een dergelijk verdriet hebben, bang om erover te praten, bang om zichzelf te zijn. Met jouw mooi geschreven verhaal help je mensen om dat te begrijpen. Ook burgemeester Aboutaleb van Rotterdam, als moslim eveneens tot in het diepst van zijn ziel geraakt, sprak vanavond mooi en in duidelijke bewoordingen. Door hem en nu ook door jouw bericht, voel ik een sprankje hoop dat die barbaarse extremisten het tegengestelde zullen oogsten van wat ze zaaien, dat de kloof in plaats van breder steeds smaller wordt en dat mensen elkaar juist meer opzoeken om die hufters het hoofd te bieden. Nee, het licht mag níet uit!
Dank Renée!
Zo’n stukje schrijft zichzelf Marja. Helaas. En nee, het licht mag niet uit.
Fijntjes vertolkt Renée . . . je suis Charlie https://secure.avaaz.org/fr/avec_charlie_4/?cDFBlbb
Merci Ineke. En die link zet ik nog even op Facebook.
Deze tekst in het Frans zou ook voor een groot deel van de Franse bevolking nuttig zijn, tot “wederzijds” begrip . . .
Groetjes, hanny Toulouse
Ik zal kijken hoe ver ik kom Hanny….
Renee,
Bravo! Je moet vaker ‘schrijven’, goede toon en sfeertekening, en inderdaad we mogen er nooit in berusten!
RV
Ik schrijf me suf Roland, maar ik snap wat je bedoelt. En nee, dat licht mag niet uit.
Dit is op TERRA FRANCE | International Estate Agents herblogden reageerde:
Je Suis Charlie !
Bravo !
?? Je suis Charlie.
Na alle woede en verdriet van gisteren, heeft jouw artikel mij weer goed gedaan.
Un grand merci Renee,
Jacqui.
En dan sta je op, en dan zijn er inmiddels in zuid-Parijs weer twee politiemensen neergeknald Jacqui. We móeten blijven protesteren.
Heb dit met tranen in mijn ogen gelezen. Doet me aan een voormalilge Marokkaanse buurvrouw denken, ook zo’n lief mens.
De rotzakken zijn de uitzondering, niet de gewone, aardige, beschaafde mensen. Die gedachte moeten we vasthouden Gerry.
Je woorden zijn me uit het hart gegrepen!
Merci Toos.
Bij mij staat de tv op de Franse zender aan en kijk regelmatig op FB. Mijn twee Franse zoons hebben Marokkaanse voor en achternamen en de jongste zoon is in Parijs, werkt als eerste hulparts bij de SAMU.
Heb ook een prachtige marokkaanse schoondochter en weet nog hoe ze werd aangekeken na 9/11.
Ben bang voor represailles van domme, fanatiekelingen.
Het doet me goed de éénheid van de Fransen te zien.
Ik en mijn zoons zijn allemaal Charlie!
De vermoorde Cabu is ooit begonnen in een Frans kinderprogramma eind jaren 70 begin jaren 80. Daar keken we altijd naar en het voelt of iemand van de familie vermoord is.
De terroristen proberen de verschillende bevolkingsgroepen tegen elkaar op te zetten en ons bang te maken.
DAT ZULLEN WE NIET LATEN GEBEUREN!
Ja, dat herinner ik me nog Ineke. Wees trots op je zoons! En nee, dat mogen we niet laten gebeuren.
Goed stuk, Renée! Heb het ook gedeeld op fb.
JE SUIS CHARLIE!!
Merci Angélique!
Beste Renée, ik kreeg dit stuk via mijn broer Rob onder ogen. Wat heb je dit fantastisch verwoord. Ik kreeg er een brok van in mijn keel. Sterkte! #JeSuisCharlie
Dank je wel Annelies, maar zoals ik al tegen Rob zei, ‘t schreef zichzelf…..
Exact ! We concentreren ons op wat we gemeen hebben met elkaar en niet waarin we verschillen. Geen maniakken moeten dat voor elkaar krijgen !
Eenheid in verscheidenheid Barbara….
Je suis Charlie!
Gertie
:-]
Kan me helemaal in dit verhaal vinden …
Niet elke moslim is kwaadwillend, ik ken de goede van nabij. Maar straks staan we lijnrecht tegenover elkaar.
Ik vrees met grote vrezen.
Nee Ingrid. Daar gaan we zelf over.
Zo voelt het aan beide kanten, maar heeft het Christendom ook niet zo huisgehouden? Hoop zo dat we dit radicale gedrag kunnen inperken en misschien wel veranderen, zal waarschijnlijk nog een lange weg te gaan zijn en veel verdriet brengen. Maar hoop doet leven!
Marianne Caous
Zeker wel Marianne. En de Romeinen, en….. Nou ja, vul maar in. We hebben inderdaad nog een lange weg te gaan.
Renee, Je hebt een prachtig stuk geschreven, vol van nuance en medeleven. Je raakt de kern van het probleem.
Halima voelt zich slachtoffer van dingen die gebeuren en waar zij niets aan kan doen, tenzij!! tenzij zij zelf het heft in handen neemt. Het lijkt erop dat veel Moslims zich afzijdig houden, wegkijken en geen duidelijk standpunt innemen en dat alles onder het mom van de Islam, de echtgenoot, de familie, of wat dan ook.
Feitelijk doet zij niets behalve treuren en zich schuldig voelen.
Halima kan veel meer doen dan ze denkt en met haar al die Moslims die zich niet herkennen in deze totaal verknipte acties. Zij kan bijv. haar dochter weer thuis laten wonen, haar steunen en met haar praten. Haar man is niet de enige die in actie kan komen.
Door haar dochter te steunen en met haar misschien nog heel veel andere jonge vrouwen, kan ze misschien voorkomen dat zij verder radicaliseren.
Deze jonge mensen zijn op zoek naar zingeving en zijn daardoor zeer vatbaar voor heroïek, bovendien zetten zij zich af tegen alles wat Westers is.
Ik hoop oprecht dat moslims nu in actie zullen komen en hun kinderen leren positief kritisch te denken, niet weg te kijken en te leren dat het belangrijk is om samen te werken aan een veilige wereld voor alle aardbewoners.
Ik ben bang dat jouw wereldbeeld niet helemaal spoort met de realiteit Marja. Ik zal je niet vermoeien met de huiselijke omstandigheden van Halima, maar laten we zeggen dat je iets te optimistisch bent.
Renée,
Bedankt voor deze nuance. Bedankt dat juist jij die als journalist opbrengt.
Het licht is inderdaad niet uit.
Bram.
Merci Bram. Als ik als journalist de nuance niet meer zou opzoeken ben ik m’n vak onwaardig. Aan Vonkie stookt een fikkie heeft niemand iets. :-} Maar ik hou het waakvlammetje graag aan.
Dankje Renée!
Prachtig verwoord!