Napoléon herdenken: ja of nee?

di 4 mei 2021

Categorieën: , ,

Door Peter Hooft

Altijd gedoe in Frankrijk. Wat ook wel een zekere charme heeft.
Morgen (woensdag) gaan we hier herdenken dat de Corsicaan Napoléon 200 jaar geleden stierf. Ook dat gaat natuurlijk zomaar niet. Er zijn al tegendemonstraties aangekondigd.
Niet dat iemand zijn statuur als historische figuur in twijfel trekt. Maar ja, anno nu terugblikkend, is de vraag of de keizer bejubeld of juist veroordeeld moet worden.
Je zou denken dat ze in Frankrijk nu wel even iets anders aan hun hoofd hebben, maar dat is buiten de Fransen gerekend. Tweehonderd jaar na zijn reis naar de eeuwige slagvelden beheerst hij dezer dagen het nationale debat. Lijkt me een prestatie op zich.
Ik verblijf wel in dit land, al een tijdje, maar ik begrijp nog steeds niet waarom bij zo’n jaarlijkse enquête naar ‘Grote Fransen’ in de top 3 onveranderd naast De Gaulle en de extreem genotzuchtige Lodewijk XIV de oorlogszuchtige krijgsheer van Corsica vermeld staat. Oké, na de Franse Revolutie even een staatsgreep, daarna zomaar gewoon keizer? Je moet het maar voor elkaar krijgen. Iemand die vanaf dat eiland komt aan gebanjerd en dan ook maar meteen Frankrijk en zo ongeveer de rest van de wereld ‘even’ ging overnemen.

Een vrouwonvriendelijke veroveraar
Wat nu speelt: moet of mag die man morgen wel gefêteerd worden?
Hij was een veroveraar in wiens oorlogen naar schatting 1 miljoen Fransen (ongeveer 3% van de Franse bevolking) en 2 miljoen andere Europeanen het leven lieten. Hij her-invoerde in 1802 de slavernij (in 1794 afgeschaft), zijn wetgeving was hoogst vrouwonvriendelijk. Althans naar hedendaagse opvattingen. Een overspelige madame kon tot 2 jaar de bak indraaien, een meneer die ook weleens buiten speelde, kon hooguit tegen een boete oplopen. Als zo’n man zijn echtgenote op heterdaad betrapte en haar ‘deswege’ vermoordde, werd hij niet vervolgd. Ik weet het niet, maar naar mijn idee hebben ze in Frankrijk nog altijd wel enig begrip voor een ‘crime passionele’.
Er wordt gepleit voor het overal neerhalen van Napoléon-standbeelden, en het weghalen van diens tombe uit de Dôme des Invalides in Parijs. Geen sprake van, aldus president Macron, hij is tegen een ‘herschrijving’ van de Franse geschiedenis. Hij gaat een toespraak houden; hij liever dan ik, hoe verdedig je dat iemand die eigenlijk niet deugde toch nationaal respect verdient?
Het zou me niks verbazen als er morgen weer demonstraties uit de hand lopen.
In Frankrijk is altijd wat te doen. Ook als het om een sterfgeval van 200 jaar geleden gaat.

2 gedachten over “Napoléon herdenken: ja of nee?”

  1. En wat met de fameuze code napoleon in de rechtspraak? Enfin, le nouveau petit napoleon (macron) verdedigd de oude ????

  2. Robert van Elven

    Het is mijns inziens niet aan ons om de geschiedenis te herevalueren met de maatstaven van nu. Geschiedenis heeft alles te maken met context, toenmalige maatstaven en normen en waarden. Laten we ons vooral niet verheven voelen met onze huidige maatstaven en normen en waarden. Het is een soort geestelijk kolonialisme dat ons absoluut niet past. Zo mooi ziet de wereld er heden ten dage niet uit dat we ons dat kunnen aanmeten.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Of reageer met je Facebook account

Scroll naar boven