De eeuw is nog betrekkelijk jong, maar volgens de Fransen is nu al bekend wat de casse du siècle (overval van de eeuw) is: de roof van een flinke portie diamanten ter waarde van ruim € 100 miljoen uit het Carlton Hotel in Cannes. Was op 28 juli 2013 en binnen 3 minuten gepiept. De Israëlische juwelier Leviev had er een verkooptentoonstelling georganiseerd, maar vlak voor de opening stapte er een gewapende en gemaskerde man op gympies binnen die de drie suppoosten uitnodigde op de grond te gaan liggen. Drie minuten later stapte hij met een sporttas vol goed gepoetste kostbaarheden via een openslaande deur het terras van het hotel op en verdween, volgens getuigen doodgemoedereerd. Hij is nog altijd spoorloos en zelfs niet geïdentificeerd.

Een fooi voor de verzekeraar

Ik haal die ouwe affaire even op omdat het tribunal de commerce van Cannes van de week verzekeraar Lloyd’s  met een relatieve fooi afscheepte. De assuradeur, die naar de exposant € 73 miljoen moest overmaken, vond dat de bewaking van de tentoonstelling nogal gammel was geweest en eiste van het Carlton én van de bewakingsfirma elk € 70 miljoen. De rechtbank vond € 7,7 miljoen per gedaagde wel genoeg.

Het deugt niet en ik kan het beter niet optikken natuurlijk, maar net als heel veel Fransen koester ik wel een zekere sympathie voor zo’n geweldloze overvaller. Of zelfs iets van bewondering.

Een tunnel via het riool

Neem Albert Spaggiari, het brein achter de casse de siècle van de vorige eeuw, de beroving van de bank Société Générale in Nice, in juli 1976. Via het riool werkten Spaggiari en een paar maten wekenlang aan een tunnel die uitkwam onder de zaal met privé-kluizen in de bank. Een hels karwei en de chef was er niet altijd bij. Terwijl er aan die tunnel gewerkt werd, ging hij soms met zijn vriendin uit eten. Bracht ie daarna wel wijn en lekkere hapjes voor zijn ploeterende kameraden mee. De buit bedroeg – omgerekend – € 40 miljoen. Had meer kunnen zijn, maar het regende in het beslissende weekeinde hard in Nice, het waterpeil in de riolen steeg, de bende kreeg de tijd niet om alle kluizen open te breken.

‘Geen schot gelost, geen geweld, geen haat’

Toen de diefstal ontdekt was, vond de politie een min of meer geruststellende en tevens zegevierende brief van de daders: ‘ni coup de feux, ni violence, ni haine’ (geen schot gelost, geen geweld, geen haat).

Spaggiari groeide in Franse ogen helemaal tot een volksheld uit toen hij tijdens een verhoor uit de rechtbank ontsnapte. Sprong op de tweede verdieping uit een raam, landde op een Renault 6 die er geparkeerd stond en verdween achterop een motorfiets waarvan al gauw gezegd werd dat die bestuurd werd door Christian Estrosi, de huidige burgemeester van Nice. Nooit bewezen, maar een feit is dat hij destijds furore maakte als motorcoureur. Hij was zelfs kampioen van Frankrijk.

Een plekje in de Franse geschiedenis

Spaggiari stuurde de eigenaar van die Renault bij wijze van schadevergoeding nog een cheque van 5.000 francs toe en veroverde een bewonderend plekje in de recente Franse historie. Zijn verhaal is in veel boeken verteld en zelfs een paar keer verfilmd.

Voor zover ik iets van de Fransen snap – niet al teveel, vrees ik – zien ze amper kwaad in een bijna goedmoedige overval en gunnen ze de daders hun succes.

Ik heb dat ook en ik weet niet of dat erg is.