Nee hoor, ik ben geen volbloed-democraat, hetgeen men bijvoorbeeld in de huiselijke kring ongetwijfeld graag zal bevestigen. En als ik weleens naar de tv kijk en daar min of meer kennis maak met warhoofden van velerlei pluimage vraag ik me af of mijn grootvader wel gelijk had toen hij zich destijds als vooraanstaand lid van een strijdlustige arbeiderspartij sterk maakte voor het algemeen kiesrecht.
Zo langzamerhand begin ik te geloven dat president Macron ook zo’n type halfhartige democraat is. Volgens de regels gekozen, maar dan een wet doordrukken waar 75% van de Fransen faliekant tegen is, dan lijkt me het idee van de meeste stemmen gelden een heel eind uit het zicht geraakt.
En ik heb dus altijd gedacht dat je Frankrijk best een redelijk geslaagde democratie kon noemen. Vast mijn laatste vergissing niet als het over dat land gaat. Maar ja, als je hier verzeild raakt en met notariële akten worstelt, leg je niet meteen de grondwet op je nachtkastje.
De Almachtige kan zijn gang gaan
Ik wist dus niet dat de Franse president een Almachtige is die naar believen zijn gang kan gaan, wat het parlement er ook van vindt. Staat in die grondwet, artikel 49-3. En je hebt artikel 40 waarin staat dat de voorzitter van de Assemblée Nationale een voorstel uit haar gekozen gelederen kan tegenhouden als dat een extra belasting van de overheidsfinanciën zou impliceren.
Zo is het gegaan met die pensioenwet, pas op je 64e achter de geraniums en in plaats van op je 62e. Het parlement heeft er niet over mogen stemmen en een voorstel van de oppositie om die wet in te trekken, is door mevrouw Braun-Pivet, presidente van de nationale vergadering, niet ontvankelijk verklaard. Er is en wordt dus helemaal niet en nooit over de pensioenen gestemd en dat vind ik nogal raar. Vijf maanden onrust en 14 massa-betogingen, wat maakt het uit, ‘de huurder van het Élysée’, zoals de president soms wordt aangeduid, doet gewoon wat hem het beste lijkt.
De adel en de clerus gekielhaald
’t Zal wel oliedom zijn, maar ik heb altijd gedacht dat de Fransen al sinds de Revolutie van 1789 roeptoeteren dat ze niet over zich heen laten walsen. Toen werden de adel en de clerus gekielhaald en daarna nog een paar koningen, keizers en admiralen, maar in 1958 lieten ze zich door De Gaulle in een namaak-democratisch pak naaien. Het was me ontgaan, ik had beter moeten opletten. Nogal eng als een land denkt dat een beetje democratie al mooi genoeg is.
Het protest was een sof
Ik heb al een week heel veel last van een buurman die zo nodig vond dat ie zijn boel moest verbouwen. De hele dag oorverdovende pokkenherrie en ik weet wel zeker dat ie voor dat mega-geklus geen vergunning heeft. Kan ik gaan navragen bij de mairie, maar dat is ook weer zo wat. En ik had goede hoop dat het afgelopen dinsdag stil zou blijven. Ik vertrouwde erop dat de bouwvakkers wel mee zouden demonstreren op die 14e nationale verzetsdag tegen de pensioenwet. Nee dus. Het protest was overal een sof. Bij 250 betogingen maar 900.000 mensen op de been, ook de vakbonden verzuchtten dat het de laatste keer was geweest.
Het ‘non’ mak ingeslikt
De ex-bankier Macron is dan misschien wel een rekenwondertje dat heeft zitten uitrekenen dat zijn onderhorigen langer moeten doorwerken, ik heb nooit gedacht dat de Fransen hun ‘non’ zo mak zouden inslikken. Het ligt aan mij, nooit zal ik ze echt snappen. Geen spoor meer van het revolutionair elan van 1789, noch van het opstandig vuur van 1968 dat de val van De Gaulle inluidde.
Wat mij betreft een teleurstelling dat de Fransen verworden zijn tot lamzakken die zich laten koeioneren en die onder hun altmodische alpinopetje achter een pastis een lange neus trekken naar verworvenheden als inspraak en een – geringe – dosis democratie. Hun ancêstres (voorouders) draaien zich om in hun graf.