Voor veel mensen is deze periode van het jaar niet alleen feestelijk, maar ook een van bezinning. Misschien nu wel meer dan tot voor kort, met al die oorlogen en andere crises. Onder het bewind van Karel de Grote (742-814) zou het graf van de apostel Jacob in Santiago de Compostella (Spanje) zijn gevonden, in de 11e eeuw werden er vanuit de abdij van Cluny (90 km ten noorden van Lyon voor het eerst pegrimstochten naar Santiago de Compostella georganiseerd en volgens de overlevering vormde de abdij de basis voor een soort vredesbeweging avant la lettre, Anno nu voelen veel mensen zich door dat vredesideaal aangesproken en ondernemen een pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Er is inmiddels in heel Europa een netwerk van (vooral) wandelroutes richting die stad aangelegd. Ook via de Provence en de Côte d’Azur. Die routes komen samen in Arles (Bouches-du-Rhône). Je kunt in Zuid-Frankrijk uit twee startplaatsen kiezen: Briançon in de Hautes-Alpes en Menton in de Alpes-Maritimes. Ik had het vorige week alleen over de eerste route, deze week de tweede.

Als je in de Alpes-Maritimes start

In de grote en prachtige ‘citroenenstad’ Menton, aan de grens met Italië, is het geen probleem om goed voorbereid aan de tocht naar Compostella te beginnen. Overweeg nog een maaltijd in tweesterrenrestaurant Mirazur,of bij Le Bistrot des Jardins (Avenue Boyer). Maar eigenlijk begint de route in Tourette-Levens, dorpje in de heuvels. Kerkjes uit de dertiende en veertiende eeuw, gerestaureerd kasteel, én een uniek vlindermuseum. Als je er nog even iets wilt eten: La Pizza-La Fille du boulanger, Avenue du Canton de Levens. Een laatste nacht voor je aan de tocht begint: bijvoorbeeld de Gîte les Hibiscus aan de Chemin du Frogier Inférieur.

De volgende etappe eindigt in het mondaine Roquebrune-Cap-Martin. Uniek gelegen onder de rook van Monaco. Als je nou ergens de zee wilt beleven… Maar het oude dorp is te voet wel moeilijk bereikbaar, nogal veel trappen. Als je er toch bent: mis de beroemde Villa E-1027 van Eileen Gray niet. Breng de nacht door in Hôtel les Deux Frères, voor de maaltijd kies je tussen Au Grand Inquisiteur en Italiaanse restaurant Delizie, Avenue de la Plage.

‘Iedereen‘ was in Saint-Paul-de-Vence

De volgende halte is Saint-Paul-de-Vence. Hoeft verder niks over verteld te worden. Subliem gelegen kunstenaarsdorp waar ‘iedereen’ was. Van Picasso tot Yves Montand, van Willem Duys tot Seth Gaaikema, van Roger Moore tot Tina Turner. Ze logeerden allemaal in La Colombe d’Or, een hotel dat nu vooral ook een museum is. Voor de maaltijd ben je beter af in Le Tilleul, bistro aan het begin van het oude dorp. Place du Tilleul.

Je bereikt daarna Mouans-Sartoux, zo ongeveer tussen Cannes en Grasse. De typerende sfeer van de Provence, met twee gedroomde platanenpleinen, oude huizen, bloemrijke steegjes. Overweeg te logeren in La Chênaie, Allée du Roure, bij het centrum. Voor een goede en betaalbare maltijd kun je terecht bij Le Relais de la Pinède (Route de la Roquette, 1,5 km) én bij Mon Petit Resto in de Rue du Château.

In Théoule-sur-Mer, je volgende tussenstop, is het weer volop de mondaine Côte. Ofschoon de geschiedenis van dit voormalige vissersdorpje aan de voet van het Estérel-gebergte teruggaat tot de oudheid. Een kleine roodstenen vuurtoren, maar vooral de stranden! Groot aantal logies-mogelijkheden. Beste restaurant is L’Or Bleu (1 Michelin-ster) in Hôtel Tiara Yaktsa, vanaf het terras goed uitzicht op de rode rotsen van het Estérel.

In het hart van de Provence Verte

Je gaat door naar Carcès, en dan ben je in het departement Le Var. Een totaal andere sfeer, in het hart van de Provence Verte. Gering dorp met een feodaal kasteel, oude straatjes en fonteinen en vooral ook het grote Lac de Carcès, waar het water van vier rivieren samenkomt. Ideaal voor wie wil vissen, als het (te) warm is, zwem je er prima. Ongeveer iedereen in Carcès eet bij voorkeur in het Italiaanse restaurant Le Pressoir, Avenue Georges Clemenceau.

Kom je aan in Le Val, ook zo’n heel oud Provençaals stadje. Pelgrims gaan in elk geval even naar de Notre Dame uit 1086, misschien wel de mooiste kerk in deze omgeving. Met fresco’s uit de achttiende eeuw en glas-in-loodramen uit de negentiende eeuw. Niet te vergeten: het orgel uit 1861 dat regelmatig bespeeld wordt en prachtig klinkt. Voor de klassieke keuken van de Provence loop je binnen bij La Crémaillère, 23 Route Nationale.

De sarcofaag van Maria Madeleine

Je zet je tocht door naar Saint-Maximin-la-Sainte-Baume. Vooral om een bezoek te brengen aan de gotische basiliek en pelgrims nemen ook het klooster Les Arcades et Hôtel de Dieu (middeleeuws hospice) mee. Waar overnacht kan worden. In de basiliek is een sarcofaag met daarin (wordt gezegd) het overschot van Maria Madeleine (Nieuwe Testament), die erbij zou zijn geweest toen Christus werd gekruisigd. En daarna naar Zuid-Frankrijk vluchtte. Niet te missen: de middeleeuwse Joodse wijk. Saint-Maximin is een vrij grote en drukke stad. Beste restaurant in Saint-Maximin de la Sainte Baume is niet La Table de Bruno, maar L’Ardoise d’Audrey & Nico, 3 bis place de Lattre de Tassigny. Voor een goede pizza: L’Imprévu, Avenue Gabriel Péri.

De wereld van Paul Cézanne

Door naar Puyloubier, in het departement Bouches-du-Rhône. Op 400 meter hoogte en toch pas aan de voet van de fameuze berg La Sainte-Victoire. De wereld van schilder Paul Cézanne (1839 – 1906), schitterende natuur. Je vindt er tal van kapelletjes waaronder eentje uit de elfde eeuw. Elk jaar in mei is er de Saint-Pancras-pelgrimstocht. Twee adressen voor een lekkere maaltijd: La Place (met terras, 10 Avenue Pierre Jacquemet) en Le Relais de Saint-Ser (Avenue Paul Cézanne).

In Puyloubier ben je al bijna in Aix-en-Provence. Swingende studentenstad met een groots verleden. De Cours Mirabeau geldt als de Champs Élysées van het zuiden, maar de platanen zijn weg. Bijna ontelbaar veel fonteinen, schilderachtige oude binnenstad. In het centrum is het prima eten bij Les Inseperables, 4 avenue Reine Astrid, Liecandro le Bistrot, 18 rue de la Couronne en bij Côte Cour, Cours Mirabeau. De ideale slaapplaats is Villa Gallici, net iets buiten de stad. Ook een goed restaurant. Aix werd omstreeks 123 voor de jaartelling door de Romeinen ‘ontdekt’: thermale bronnen!

De residentie van de aartsbisschoppen

In Salon-de-Provence moeten we het hebben over de apotheker-astroloog en ziener Nostradamus (1503-1566). Zijn huis in Salon is nu een museum. De oude, sfeervolle stad wordt ‘geregeerd’ door het Château de l’Empéri, sinds de dertiende eeuw de residentie van de aartsbischoppen van Arles. Die hadden het goed bekeken. Salon leeft nu vooral van de olijvenplantages in de buurt. Als je er wilt overnachten: Le Devem de Mirapier, Route de Grans. Lunch of diner: Clapham, 155 Cours Victor Hugo. Alternatief: La Table des Cordeliers, 20 Rue d’Hozier.

De ontmoeting in Arles

En zo kom je dus in Arles aan. Met zijn fameuze Romeinse stadion waar nog steeds stierengevechten worden gehouden. In Arles ontmoet je de pelgrims die uit Briançon zijn vertrokken. Je zou kunnen overnachten bij Hôtel Jules César, Boulevard des Lices. Of in Hôtel Amphithéâtre uit de zeventiende eeuw, Rue Diderot. Goed en verrassend eten bij Les Maisons Rabanel in de Rue des Carnes. Je kunt ook kiezen voor zijn Bistro à Côté, in dezelfde straat. Ook goed: Le Galoubet, zeventiende-eeuwse bistro in de Rue du Docteur-Fanton.

Voor echte pelgrims

Te voet richting Compostella? Echte pelgrims die gelijkgestemden willen ontmoeten kunnen vrijwel overal terecht. Voor logies en een eenvoudige maaltijd. Kijk op http://www.compostelle-paca-corse.info/hebergements-chemins-paca