Even heel vilein gegrinnikt toen ik vanmorgen de digitale krant opensloeg. Tuurlijk, je kon er op wachten, maar nu stond het er gewoon: interactieve paddenstoelenkaart gehackt. Ja, wat had je anders verwacht dan?
Oké, het initiatief was goed bedoeld. Paddenstoelenamateur Christophe Boutet, afkomstig uit de Aude, bedacht een digitale kaart waarop alle plekjes waar je paddenstoelen kunt vinden, genoteerd konden worden. Hij scharrelt zelf graag in het bos een maaltje bij elkaar en zette alvast zijn eigen plekjes op de kaart. Iedereen kon er zijn persoonlijke vindplekje(s) aan toevoegen. Dat heeft die arme man geweten. Binnen de kortste keren was z’n kaart ‘gepirateerd’. Want niets is zó geheim als je eigen paddenstoelenvindplaats. Vertellen waar die zich bevindt? Het idee alleen al. Delen met een ander? Ja zeg! Ga lekker zelf zoeken, als je maar uit de buurt van míjn plekje blijft. Dus verschenen er op de paddokaart de meest uiteenlopende ‘vindplaatsen’ met de soorten paddenstoelen erbij. Zoals ‘champignons de Paris, vers maar ook in blik’ met het adres van een supermarkt. Of ‘cèpes in overvloed’ en dan de locatie van een specialiteitenrestaurant. De vindplaatsen die eerlijke delers wèl op de kaart zetten, verdwenen vrijwel onmiddellijk weer. Met name in de Provence overleefden maar heel weinig plekjes de openbaring langer dan een paar minuten. Drie keer raden waar die hacker vermoedelijk vandaan komt.
Provençalen zijn dol op paddenstoelen, raken opgewonden bij de eerste vallende blaadjes, komen in de kroeg trots hun ‘cueillette’ afshowen en worden lyrisch zodra ze het over de mogelijke bereidingswijzen van hun oogst hebben. Recepten voor cèpes, girolles, trompettes de la mort vliegen je om de oren en vanzelfsprekend weet iedereen het beter. Er is maar één ding dat de rechtgeaarde paddenstoelenliefhebber niét met je deelt: zijn vindplaatsjes. Diepgeheime plekjes ergens in het binnenste van de bossen die als een kostbaar gekoesterde familieschat van generatie op generatie worden overgeleverd. Niet voor niks worden er elk jaar weer argeloze paddenstoelenzoekers door onoplettend en ongeïnteresseerd jagersvolk op een schot hagel getrakteerd, want er gaat geen paddospeurneus het bos in met zo’n felgekleurd fluorhesje aan. Zoeken doe je onzichtbaar, je zou eens gevolgd kunnen worden.
Ik herinner me die keer dat m’n vriendin Marie-Line, de echtgenote van een reus van een Franse Bask en een minivrouwtje van Spaanse origine met als lijfspreuk ‘méfiez vous des petites’, de lokale champêtre een zwiep gaf met haar lege paddenstoelenmandje omdat hij in zijn vrije tijd stiekem haar ‘geheime’ trompettes-de-la-mort-vindplekje in het bos had geplunderd. Ik geloof dat hij de volgende dag de helft van de oogst heeft teruggegeven, het kwam evengoed nooit meer goed; hij had niet ‘netjes’ geplukt.
En van slordige plukkers moeten ze hier niks hebben. Of het nou de champêtre is of een onervaren wildplukker die geen notie heeft van eetbaar en alles wat er aardig uitziet afplukt of uit de grond rukt. Daar beschadig je de zwamcultuur onherstelbaar mee (netjes afsnijden met een scherp mes!), en verpest je de oogst van het volgende jaar of misschien wel voor jaren. Er wordt dan ook besmuikt gedaan als er weer eens iemand op de ‘urgence’ belandt omdat ie het verschil tussen eetbaar en giftig niet herkend heeft; een aantal eetbare paddenstoelen heeft een giftige ‘look alike’. Bij ons in de buurt kun je je oogst door de apotheker laten keuren, maar dat is lang niet overal meer gebruikelijk. Geen verstand van paddenstoelen? Niet plukken! Gewoon die mooie boswandeling maken en de champignons bij de marché, de supermarkt, of de groentenjuwelier halen.
En morgen even op m’n blog kijken voor een authentiek Provençaals paddenstoelenrecept met niet-giftige paddo’s natuurlijk.
Overigens gaat Christophe Boutet zijn paddokaart aanpassen zodat die niet meer ‘gepirateerd’ kan worden. Ik vermoed dat er maar weinig ‘geheime’ Provençaalse vindplekjes aan toegevoegd zullen worden.
Om te zien hoe hij vordert: klik hier.