(klik op de afbeeldingen om ze te vergroten)

Een paar dagen geleden had ik hier over het videokanaal winemasters.tv dat alleen over wijn gaat. De eerste documentaire die ik keek, over E. Guigal in Ampuis, was een schot in de roos van mijn wijn- en Zuid-Frankrijkhart. Een verhaal over het najagen van dromen, keihard werken en de liefde voor druiven en wijn. Opa Etienne Guigal is een karaktervolle man. Veertien jaar oud is hij, wanneer hij zijn broer bezoekt, die als plukker bij een abrikozengaard werkt in de buurt van Ampuis, departement du Rhône, regio Avuergne-Rhône-Alpes.
Al snel glijdt zijn blik omhoog, naar de wijnstokken op de steile heuvels langs de Rhône. Wijnstokken die daar als sinds de Romeinse tijd staan, maar waar niemand toekomst in ziet. De jonge Etienne is vastberaden: als iets er al zo lang is, dan heeft het bestaansrecht. Hij weet het zeker: hij wil wijnmaker worden en zoekt werk in Ampuis. Al gauw komt hij erachter dat La Mouline de beste wijngaard is. Zijn droom is die ooit te bezitten. Ook zette hij zijn zinnen op het Château d’Ampuis, nu een historisch en œnologisch monument, gelegen aan de oevers van de Rhône. Het is uiteindelijk allebei gelukt.

Letterlijk blind proeven voor de volgende generatie
De tweede generatie Guigal, Marcel en zijn vrouw Bernadette, is nog altijd actief. Op papier is pa Guigal met pensioen, maar hij is nog altijd een slordige acht uur per dag in de wijnmakerij. Het is zijn leven, iets anders is er niet. Hij was 17 jaar toen hij het bedrijf van zijn vader noodgedwongen moest overnemen. Etienne Guigal werd blind en kon niet anders dan letterlijk ‘blind’ proeven. Marcel werd zijn vaders ogen en handen. Die kennis geeft hij door aan zoon Philippe. In de week dat Philippe geboren werd, plantte hij de legendarische wijngaard La Landonne. En zo zal het verder gaan. De Guigals hebben de filosofie dat je geen wijnstokken voor jezelf plant, maar voor de volgende generatie.

Côte-Rôtie: u bent er vast langsgereden
In de noordelijke Rhône speelt het druivenras syrah de hoofdrol. Een van bekendste ‘appellations’ is Côte-Rôtie. U hebt de wijngaarden misschien zien liggen aan de linkerkant van de weg, rijdend vanuit de Provence over de autoroute du soleil richting België en Nederland. Net voordat de A7 van rechter- naar linkeroever wisselt en Vienne nadert. Het is een druk stukje weg, de péage net gepasseerd en de grote stad Lyon nadert. Wanneer je zelf achter het stuur zit, heb je wellicht niet eens tijd om een blik te werpen op de wijngaarden. Die prachtige duizeligmakende steile hellingen van soms wel 60%, die het verschil maken in de relatief koele omgeving van de noordelijke Rhône.

De legende van ‘blonde & brun’
Over die Côte- Rôtie gesproken: er is de legende over de dochters van de Seigneur van Ampuis, praat je over 1550 of daaromtrent. Hij had twee dochters die bij wijze van bruidsschat ieder helft van de wijngaard, gescheiden door een beek, zouden hebben meegekregen. De lokken van de ene dochter werd altijd overdag gekapt, die van de andere ’s avonds pas. Zo zou er sprake zijn geweest van Côte-Rôtie ‘blonde’ en ‘brun’. Doet er verder niet toe, maar de benaming is wel blijven hangen.
Etienne Guigal is gestart met een klein familiebedrijf dat, eenmaal onder leiding van zijn zoon Marcel, is uitgegroeid tot een wereldberoemd wijnhuis in het Rhônegebied. Vader, zoon en kleinzoon hebben dezelfde filosofie: goede wijn begint bij goed fruit. De druiven worden verbouwd met respect voor het milieu en zij werken uitsluitend met natuurlijke productiemethoden.
In Côte-Rôtie zijn zij eigenaar van de La-La’s, de illustere wijngaarden La Mouline, La Turque en La Landonne, Dit zijn de beroemde topcuvées van Côte-Rôtie, die maar liefst 3,5 jaar rijpen in nieuwe barriques. Ook andere cuvées krijgen een serieuze opvoeding in barriques. Guigal vinifieert zoveel mogelijk de most van elk druivenras apart en blendt pas wanneer het moment van bottelen aanbreekt. Hun vineuze handtekening is de soms strenge syrah een nobele ronding te geven.

De vloeibare droom van topcuvées
Maison Guigal maakt de vaten voor de houtopvoeding zelf (het zijn er maar liefst zo’n 5000) in de eigen tonnelerie. De documentaire geeft ook een virtueel inkijkje in de kelders. Die zijn enorm: drie hectares (!) kelders en galerijen die gevuld zijn met vaten. Maison Guigal maakt vrijwel overal in het Rhônegebied wijn (Côte-Rôtie, Condrieu, Hermitage, Crozes-Hermitage, Saint-Joseph, Châteauneuf-du- Pape).
De topcuvées zijn de vloeibare droom van menig wijnliefhebber en vinoloog. Minimaal de helft van de productie (zo’n 3,5-4 miljoen flessen per jaar) komt op rekening van de zeer betaalbare instapwijn, de basis Côtes du Rhône die ze in bulk inkopen en slechts bottelen en labelen. Deze Côtes du Rhône ligt in supermarkten in de hele wereld. Bereikbaar voor een groot publiek, maar met dezelfde aandacht gemaakt als de grote wijnen.

Betrouwbare wijn stelt nooit teleur
Ik heb een voorkeur ontwikkeld voor E. Guigal 2017 AOC Côtes du Rhône rouge.
Deze Côtes du Rhône is een blend van gemiddeld vijf jaar oude stokken syrah (50%), grenache (40%) en mourvèdre (10%) en krijgt een rijping van 18 maanden in Frans eiken vaten. De wijn draagt een diep donkerrode jurk en ruikt naar zwart fruit (bramen) met een vleug kruidigheid. Een volle en pittige wijn, waarbij de tannines wel aanwezig zijn, maar – geheel volgens de Guigalfilosofie – een zekere rondeur hebben. Een intense en warme, aromatische wijn die breed uitwaaiert. Betrouwbare wijn stelt nooit teleur.
Maar eigenlijk wil ik maar één ding: een Zuid-Franse wijnboer bezoeken, door of langs wijngaarden sjouwen. Een proeverij wellicht, het liefst begeleid met het bevlogen verhaal van de maker. Driftig aantekeningen makend, om geen detail te missen. Helaas, dat kan nog even niet. Tot die tijd laaf ik mij aan de vloeibare beelden van de documentaires en voedt mij met de kennis uit de masterclass. En vooruit, ook iets vloeibaars erbij om het sfeerplaatje te completeren. Volmaakt gelukkig drink ik, na het maken van het ‘winterse’ staatsieportret van de fles, een hart en lijf verwarmend glas Côtes du Rhône bij de warmte van de houtkachel. Wellicht klap ik de laptop nog even open. Er plopte namelijk een nieuwe video in de mailbox. Over rosé uit de Provence. Zucht.
Meer info: www.winemasters.tv en www.guigal.com

Margôt van Slooten-Preng is vinoloog, met een passie voor de Provence. Je kunt haar volgen op haar blog ‘Tussen Noordzee en Méditerranée’ https://margotvanslooten.com
Op Kijk, Zuid-Frankrijk! vertelt ze over wijn en over haar belevenissen.