Het is april 2023, net voor Pasen, wanneer ik met een groep vinologen in een wijngaard in Œuilly sta. Om precies te zijn: de wijngaard van Champagne Tarlant, tijdens een wijnstudiereis naar Champagne onder de bezielende leiding van champagneprofessor Gert Crum. Het is een ijskoude ochtend, de lucht loepzuiver en van een magisch blauw. Zo’n ochtend die alle zintuigen op scherp zet.
Nog een uniek moment dat geschiedenis schreef in het geheugen. Na een diner bij La Grande Georgette in Reims nemen we afscheid van onze leermeester, hij reist zonder de groep verder. Un goût amer: dit is het laatste avondmaal dat wij samen genoten. Hoe bitter smaakt de afdronk van de geweldige wijnen die we dronken en de heerlijke spijzen die we savoureerden, onwetend van het onheil dat hem nog geen jaar later zou treffen. In januari 2024 overlijdt hij aan de gevolgen van kanker. Zijn laatste avondmaal heeft hij zelf geregisseerd: in de aanloop naar zijn laatste dag op aarde deelde hij via social media de meest prachtige wijnen die hij nog dronk, in het samenzijn met zijn dierbaren.
Wijnen met een herinnering
Dat zette mij enorm aan het denken. Hoe zou ik dat doen? Welke wijn zou ik nog willen drinken wanneer magere Hein op de deur klopt om mij te komen halen? Voor zover je zelf die regie nog hebt. En, wanneer je echt serieus ziek bent, heb je dan sowieso zin in eten, laat staan in wijn? Eerlijk is eerlijk, dan smaakt niets. Of toch?
Zou ik dan wijnen kiezen van mijn vineuze verlanglijst, de ooit-nog-eens-drinken wijnen? Ik kom er nog niet uit, maar vermoed dat het wijnen zullen zijn die een herinnering met zich meedragen. Onmiddellijk kwam de gedachte aan de Dolcetto Bricco Bastia van Conterno Fantino in Monforte d’Alba omhoog, omdat deze wijn in de loop der jaren in diverse situaties troostrijk is gebleken en uiteraard vanwege de onuitwisbare herinneringen aan Piemonte. Prima paaswijn: frivool als de lente, aangenaam fruitig, sappig en met een subtiele kruidigheid.
Crus du Beaujolais
Uiteraard mag ook mijn eerste liefde niet vergeten worden: de crus du Beaujolais. Ik zou dan kiezen voor een wijn een eigenwijze wijnmaker, als kleine natrap naar de moraalridders van het leven. Jean-Paul Brun is een wijnmaker in de Beaujolais die zich niet veel aantrekt van de Franse regeltjes en maakt wijnen zoals hij het wil. Ik proefde al veel van zijn wijnen, maar de wijn die mijn hart veroverde en die mij trof als een klap van de wieken van een windmolen, is zijn Moulin-à-Vent. Ook een perfecte paaswijn: geen zware meuk of opklopte kapsoneswijn. Subtiel en toch krachtig. Elegant met ballen.
Hoe meer ik in gedachten terug proef, hoe meer herinneringen. Al filosoferend kom ik uiteraard in Champagne. De fijne, subtiele mousse bruist het bezwaard brein enige lichtheid in, de wijn is licht verteerbaar. Ja, champagne mag het zijn bij een laatste avondmaal. Het liefst van een minder grote champagnereus, die van een récoltant-manipulant, zoals dat heet. Broer en zus Benoît et Melanie Tarlant uit Œuilly die ons vorig jaar zo genereus lieten proeven van hun trots: BAM! Lekker eigenwijs, van de drie rassen die normaal een bijrolletje spelen in de champagne: pinot Blanc, Arbanne, petit Meslier. Een zo’n levendige champagne: elegant, droog en complex, citrus en florale tonen voeren de boventoon. Om nooit te vergeten. Tenminste, als ik deze kan krijgen op het moment suprême, de productie is slechts 1000 flessen. Vergeet vooral niet dat champagne altijd, dus ook met Pasen kan!
De ideale afscheidswijn bestaat niet
Welk vat van herinneringen ik ook aan sla, tot een ultieme wijn voor mijn laatste avondmaal kom ik nu niet. De ideale afscheidswijn bestaat niet, er is zoveel moois. Het leven is eindig en we kunnen meestal zelf de regie nemen om niet aan het kruis te sterven en geen zure wijn hoeven te drinken om het lijden te verzachten. Het aardse leven is te kort om slechte wijn te drinken, dat is een les die ik meekreeg van mijn favoriete wijnleermeester. Er rest mij niets anders dan een levenscliché mee te geven: stel niet uit! Leef niet voor de toekomst, leef voor wat is. Leef alsof het jouw laatste avondmaal is.
Het is bijna weer april. De cyclus van de wijnstok gaat gewoon verder, alsof er niets is veranderd. De natuur is de natuur en past zich aan. Aan het leven en aan de dood. De wijnstokken, in symbiose met de natuur, overleven. Zo nu en dan sneuvelt er eentje. Soit, de andere stokken leven voort. Krachtiger dan ooit. Er gloort altijd de hoop van de lente.
Muziek erbij: Et Bam – Mentissa
