Bij de dood van Stéphane Hessel: waar blijft de volkswoede?

do 28 februari 2013

kul_hessel_11-04-20_534316aGistermorgen zag ik op de ontbijttelevisie het overlijdensbericht van de 95-jarige Stéphane Hessel. Die naam zegt u waarschijnlijk niks, maar ik was tamelijk ontdaan dat hij is gaan hemelen. Voor mij was Hessel een held.
Samen met miljoenen anderen had ik indertijd zijn opruiende pamflet ´Indignez-vous!´ (vrij vertaald: Wordt woedend!) uit 2010 gelezen. Ha! Eindelijk iemand die het gewoon eens zei. En geen herrieschoppend piepkuiken, maar een keurige meneer op leeftijd.
Hessel heeft dan al een buitengewoon spannend leven achter de rug. Tijdens WO II aangesloten bij De Gaulle in Londen, daarna verzetsstrijder in bezet Frankrijk, opgepakt en terechtgekomen in Duitse concentratiekampen.
Na de oorlog namens Frankrijk een topdiplomaat in Vietnam, Algerije, China, Zwitserland en de VS. Maar zijn bijdrage aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens beschouwde hij als zijn belangrijkste missie. “Nee, hij schreef niet mee, verklaarde hij later bescheiden, “hij gaf advies.”
Zijn pamflet ´Indignez-vous!´ was maar een dun boekje van 32 pagina’s dat je voor € 3 kon kopen bij een mini-uitgever in Montpellier. Eerste oplage 8.000 stuks. Het werden er miljoenen, over heel de wereld verspreid.
Wat mij echter vooral aansprak was Hessel zelf. Hij was 93 toen hij zijn boze schotschrift schreef en opriep tot verzet. Een keurige diplomaat in ruste. Maar eentje die zich niet kon verenigen met de huidige maatschappij, met de steeds groter wordende kloof tussen arm en rijk, met het ongegeneerde graaien, met de macht van het grote geld, met de schandalige behandeling van illegalen, van zigeuners, van verschoppelingen van de maatschappij. Een hoogbejaarde die opriep tot verzet, die ons engagement bijna eiste. En die oprecht vond dat ‘wij’ er iets aan moesten doen: “De toestand waarin we leven, is nooit gemakkelijk. Er zijn altijd minderheden die zich roeren en hun nek uitsteken. Dat is altijd zo geweest: overal in Europa zijn er kleine groepen die iets willen veranderen. Als al die bewegingen zouden samenwerken, kan er echt iets veranderen. En daartoe wil ik mijn medeburgers oproepen, want dat kan het verschil maken”.
Hessel stond in feite aan de basis van de Occupy-beweging die in Spanje begon, naar Wall Street oversloeg en daarna wereldwijd de aandacht trok.
Ik weet ook wel dat je vanuit een tentenkampje op het Beursplein in Amsterdam de wereld niet verandert. Ik zag ook wel dat er nogal wat warhoofden in die partytentjes zaten. Maar ik had toch sympathie voor hun ideeën. Want ik denk óók dat de uitwassen van het kapitalisme de grenzen van het betamelijke meer dan overschrijden. Ook wat dit betreft was en ben ik een bewonderaar van Hessel.
Onverschilligheid is volgens Hessel de grootste bedreiging voor deze wereld.
Ik heb lang gedacht dat een stevige revolutie op z’n tijd de boel weer eens flink de goede kant zou kunnen opschudden. Hier in Frankrijk om te beginnen. Daaraan worden we toch niet voor niks elke quatorze juillet herinnerd? Maar de laatste decennia is het geestdriftige vuur van de ´exception Française´ uitgedoofd tot een nasmeulend strofikkie.
Niet dat Hessel ‘van de barricaden’ was; hij predikte vooral geweldloos verzet.
De laatste zin uit zijn pamflet: “Créer c’est résister. Résister c’est créer.” (vrije vertaald: doordenken is verzet, verzet is doordenken).
Misschien moesten we daar maar eens over doordenken.

20 gedachten over “Bij de dood van Stéphane Hessel: waar blijft de volkswoede?”

  1. o, heerlijk stukje weer
    ja, ga je mee de bastille bestormen………..
    ik zorg voor koffie
    wie neemt de broodjes mee….
    nee liever geen bloed vergieten
    daar bederft m’n eetlust van
    die barricades zijn wel fijn
    kunnen we even op gaan zitten tijdens de pauzes

    vlgs. mij is de revolutie al begonnen
    een van de hoge hotemetoten van een pas omgevallen nederlandse bank werd al met de dood bedreigd en moest buitenslands vluchten
    het gaat dus de goede kant op
    hoewel zo’n doodsbedreiging niet mijn smaak is
    ik zie liever een algemene onteigening van overbodig geld en goed
    wat dan vervolgens onder de nooddruftigen kan worden verdeeld
    we mogen een sprookjes boek maken vanwege de nieuwe nederlandse koning
    wie weet kan hij wat met dit plan

    1. Ah Maaike,
      De revolutie als een gezellig uitje met broodjes mee? En intussen gewoon de hotemetoten het mes op de keel zetten, onteigenen?
      Da’s nou precies alles waar Hessel (en ik ook) tegen waarschuwde(n).

  2. Occupy was natuurlijk wel degelijk een stuk volkswoede. Alleen is die door (hoe noem je dat ook al weer als fatsoenlijk revolutionair) de heersende klasse met succes gemarginaliseerd. Wil je tegenwoordig het volk echt meekrijgen, moet je behalve een tentje op de Dam ook een pakkend verhaal bij Pauw en Witteman hebben.

  3. Een mooie reaktie, Renee, op het overlijden van deze charmante diplomaat. Wat een mooi vuur bezat deze vriendelijke man nog op zo’n hoge leeftijd.
    Madoff c.s. heeft veel op zijn geweten, als ie er één bezit. Zijn doordenken in het gevang heeft voor ons burgers geen zin meer, ervan uitgaand dat hij niet meer vrijkomt.
    Solidariteit zou het sleutelwoord moeten zijn om onrechtvaardigheid de wereld uit te helpen. Ik dwing mezelf optimistisch te blijven en vooral naar het goede te kijken, zonder zweverig te worden.
    Nogmaals bedankt voor je reaktie, Mieke
    PS De nieuwe Nederlandse koning heeft nauwelijks nog macht, dus jouw mooie plan, Maaike, …

    1. Dag Mieke,
      Dank je. Ik zie hem als een van de laatste serieuze denkers en pacifisten van onze tijd, helaas.
      Maar blijf vooral optimistisch! Yes we can!
      En ach, dat Oranjebiertje verschraalt vanzelf wel hoor. ;-]

  4. Ik zag het gisteren op TV5, ik meen bij het Zwitserse nieuws. Stéphane gaf toen aan dat hij als logisch vervolg op Indignez-vous! Engagez-vous! zou schrijven.
    Ik ga proberen beide werken te pakken te krijgen.

  5. Louise uit Colmar

    Goed geschreven Renée, precies beschreven zoals het is, hij wenst vooral dat zijn gedachtengoed blijft leven, niet zozeer de “bonhomme”.

  6. Merci Renée, voor deze ode. Hessel was een bijzonder mens. Heb ooit twee dagen met hem opgetrokken en in die dagen meer geleerd dan ooit daar voor of er na. We zijn voortaan wees. Ben echt diep bedroeft.

  7. Eergisteravond een prachtig interview op 5 gezien . Ja, ook ik ben bedroefd. Zo’n prachtig mens zou onsterfelijk moeten zijn! Gelukkig is er zijn werk dat bij ons blijft.

    Fijn weekend, Mieke

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Of reageer met je Facebook account

Scroll naar boven